Esteken iraungitzea

Urte asko daramat Delicious erabiltzen. Nik esango nuke duela ia hamarkada bat, interneten gertatu zen iraultzaren aintzindaria izan zela Delicious eta, erabat ziur ez banago ere, esango nuke sarean erabiltzen hasi nintzen lehenengo aplikazioa izan zela. Web 2.0 delakoaren inguruan ikastaroak eman izan ditudanean Delicious-ek beti izan du leku bat. Informazioa kudeatzeko eskaintzen zituen aukera desberdinak aurkezten nituenean ikastaro hauetan, gehienak txundituta geratzen ziren Delicious-ek ematen zituen aukerekin. Blog honetan Delicious-en inguruko hainbat esperientzien berri eman izan dugu ere, Deliciousen gordetako gogokekin sortutako albiste buletin automatikoa edo antzeko interesak dituzten erabiltzaileekin norberaren jarraitzaile sarea nola zabaldu esate baterako.

Egun Delicous-etik datorkidan informazioa jarraitzen du izaten nire informaio iturrietatik garrantzitsuenetakoa. Baliagarria kontsideratzen dudan informazioaren ehunekoa neurtzeko modurik egongo balitz, nik esango nuke bertatik jasotzen dudanak izango lukeela ehunekorik altuena. Ezin dut gauza bera esan, ordea, informazio gordailu bezala baloratu behar dudanean. Urteak pasatu ahala, bertan gordetzen joan naizen esteka kopurua handitzen joan den heinean (une honetan 5667 esteka ditut gordeta), geroz eta zalantza gehiago sortzen joan zaizkit bertan gordetako informazioak izan dezakeen baliagarritasunaren inguruan.

  • Nire uneko ezagutza beharretarako gordeta ditudan esteketatik zenbat dira baliagarriak?: nire ibilbide profesional zein pertsonalean izan ditudan ikaskuntza beharrak aldatuz joan dira denborarekin. Garai batean lehentasuna zena niretzat gaur ez da hainbeste. Gogoan dut blogarekin hasi nintzenean WordPress-en inguruko informazio asko kontsultatzen nuela, foro asko bisitatzen nituen eta trikimailu asko probatzen nituen esku-artean nituen blogetan. Orain, ordea, WordPress-en inguruko ezagutza zabaltzea ez da lehentasun bat niretzat. Zertarako balio du orduan gordetako guztiak?
  • Gordetakoak kontsultatu beharko banitu gaur, bertatik zenbat informazio izango litzateke esanguratsua gaur?: 2007tik hona, adibidez, Ubunturen inguruan gauza asko gordetzen joan naiz. Baliteke gaur egun, ditudan zeregin berriak direla eta, Ubunturi lotutako informazioa niretzat hain kritikoa ez izatea baina oraindik gertutik jarraitzen dudan kontu bat da. Batzuetan joan behar izan dut gordeta ditudan esteketara, kontsulta bat egitera. Eta jabetu naiz bertan gordetakoak ez duela gehiegirako balio, izan ere, hain azkarra izan da Ubunturen garapena ze gordetako informazioak galdu du izan zezakeen aplikagarritasun guztia.
  • Gordeta ditudan esteketatik zenbat jarraitzen dute gaur “bizirik”?: gertatu izan zait, behin edo behin, gordetako informazioa kontsultatzera joan (azkenekoa, balorazio matrizeen inguruan gordeta nituen esteka batzuekin gertatu zitzaidan) eta esteka hauek “hilda” egotea, alegia, ez dute inora eramaten. Gordetako informazio hura, beraz, galdu dut, dagoeneko ez dago.

Lehenengo bi galderetan gertatzen dena kuantifikatzea, neurtzea, ez da erraza baina aurkitu dut modu bat, hirugarrenean datorrena zenbakiekin adierazita jasotzeko. Google Plus-en Victor Ruiz-en artikulu hau irakurri nuen aurrekoan (erdaraz ere idatzita dauka). Bertan, Fernando Tricas-en artikulu bat aitzakia bezala hartuta, Delicious-en “galduta” ditugun esteka kopurua neurtzeko metodo interesgarri bat proposatzen du. Nik ere jakin nahi izan dut zein den gordeta ditudan esteken egoera, zenbat dauzkat jada galduta eta zenbat mantentzen diren oraindik bizirik. Horrela, Victor-ek Python-en garatu dituen bi script-ak jaitsi ditut, exekutatu ditut eta azpian daukazue lortu dudan grafikoa:

Kopuru zehatzak ikusi nahi badituzue hementxe daukazue zenbakiekin antolatutako kalkulu orria. Deigarriena iruditu zaidana da duela bospasei urte gordetako hiru loturetatik ia bat galduta dauzkadala. Bizpahiru urte atzera egiten badut esteken %10 gutxi gorabehera hilda ditut. Ez dakit zuei zer iruditzen zaizuen baina niri askotxo iruditu zait hain denbora gutxirako. Baliteke hainbat kasutan honek garrantzia gehiegirik ez izatea. Baina beste batzuetan ondorio inportanteak izan ditzake esteken galera honek. Interesgarri da kontu honen inguruan Fernando Tricas-ek ematen duen Egiptoko iraultzaren inguruko adibidea. Zenbateraino dauka internet-ek memoria historikoa? Zenbateraino dira baliagarriak Delicious bezalako tresnak (edo, orokortuz, internet bera, informazio plataforma bezala) gertakizun historikoen ebidentzien gordailu bezala? Hausnarketarako gai interesgarria iruditu zait.

Script biek bueltatutako datuak hain txukun antolatuta edukita (nire kasuan denbora asko behar izan dute nire delicious-eko segurtasun kopiatik datu guztiak ateratzeko) pentsatu dut interesgarria izan litekeela ere, nire Delicious-eko jardunaren bilakaera grafikoki azaltzea. Eta lortu dudanak aurretik nuen susmoa berresten du, alegia, poliki-poliki geroz eta gutxiago erabiltzen ari naizela Delicious.

Ez dakit nire kasu partikularra izango den bakarrik edo nire joera zerbait orokorra den Delicious-eko beste erabiltzaileen kasuan. Hala balitz, orain hobetoxeago ulertzen dut zer dela eta Yahoo!-k saldu zuen Delicious duela hilabete batzuk.

Zabaldu ezazu zure Delicious-eko sarea

Norbaitek galdetuko balit zein den, jasotzen dudan informazio iturri desberdinetatik, niretzat balio gehien duena, zalantzarik gabe hori Del.icio.us-eko Your Network izeneko jarioa dela erantzungo nioke. Your Network izeneko zerbitzuaren bitartez aukera daukazu beste Del.icio.us-eko erabiltzaile batzuek jasotzen dituzten informazioaren jarraipena egitea horretarako eskaintzen duen jarioaren bitartez. Nire kasuan, sare honen barruan mota guztietako erabiltzaileak ditut gehituta; alde batetik, nire ikasle batzuk agertzen dira. Hauek, egia esan, ez diote oraindik Del.icio.usi bere etekin guztia atera eta hemendik jasotzen ditudan ekarpenak nahiko kaxkarrak dira. Ez da berdin gertatzen, ordea, zerrenda horretan bilduta ditudan nire lagunen ekarpenekin. Hauengandik jasotzen dudana “kalitate handiko” edukiak dira. Hauekin batera ere, beste hainbat erabiltzaile gehitu ditut zerrendara pertsonalki ezagutzen ez ditudanak baina eurek biltzen duten informazioa bat datorrena nire interesekin. Horrela Your Network-etik jasotzen ditudan lau sarreretatik hiru, gutxi gorabehera, nire gogokoen zerrendan biltzen ditut. Datu honek garbi uzten du, zenbateko baliagarritasuna duen niretzat informazio kanal honek.

Honekin lotuta, gaur tresna interesgarri batekin egin dut topo. AiPlayground izeneko webgunean norberak gordetako gogokoak Del.icio.useko beste erabiltzaile guztiekin alderatzen dituen, Python (2.5)ean idatzitako script bat aurkitu dut. Honen bitartez, nire kontuko azken 1000 gogokoen arrastoari jarraipena egiten zaie, beste erabiltzaileekin egon daitezkeen kointzidentziak erregistratuz. Horrela, miaketarekin amaitu ondoren, zure profilarekin bat datozen beste 50 erabiltzaileen izenak bueltatzen dizkizu, afinitate handienetik txikienera ordenatuta. Scriptaren garatzaileak zera dio script honi buruz

Prozesua oso erraza da:

  1. Lehenik eta behin script-a zure ekipora jaitsi beharko duzu hemendik.
  2. Ondoren exekutatu beharko duzu; horretarako nik Ubuntuko Terminala erabili dut. Egia esan Windows-en ez dakit nola burutu daitekeen hau. Scripta exekutatzeko nahikoa da ondorengoa idaztea:python ./delicious_mates.py
  3. Azkeneko urratsean zure del.icio.useko erabiltzaile izena eta pasahitza idatzi beharko dituzu.
  4. Zure gogokoen eskaneatzeari ekingo dio scriptak. Prozesu honek bere denbora behar du. Pazientzia pixka bat eduki beharko duzu
  5. Behin amaitutakoan azpian ikusten den antzeko zerrenda bat eskainiko dizu

Lehenego postuetan zeintzuk agertzen diren ikustea ez da sorpresa handia izan :lol: . Goiko postuetan dauden beste erabiltzaile ezezagunen Del.icio.useko kontuak aztertu ditut eta benetan oso gauza interesgarriak aurkitu ditut. Dagoeneko zabaldu dut nire Del.icio.useko sarea erabiltzaile berri mordoxka batekin.

OHARRA: emandako helbidean irakur daitekeen bezala, hainbat parametro konfiguragarriak dira. nik hauetako bat aldatu behar izan dut, izan ere, scriptak nire azken 1000 sarrerak banan-bana analizatzen ari zenean Del.icio.useko zerbitzariek nire IPa blokeatu egin dute (antza denez segurtasun neurri bezala). Horregatik kopuru hau 500era txikitu behar izan dut. Dena den, ez dut uste emaitzak oso desberdinak irtengo zirenik bestela ere.