Opor aurretik ortografia errepasatu, ikasi eta ikasteari eman genion hainbat egun. Beste batzuetan azaldu izan dudan bezala, horrelakoak lantzeko modu “aktiboen” bila ibili ohi naiz. Ez dut esan nahi, noski, ohiko ortografia ariketak eginez ikasten ez denik; ezta gutxiago ere. Baina niri, ahal den neurrian, egin beharko dituzten jarduera horiek beraiek sortzea gustatzen zait. Gauza batek ez du bestea kentzen. Lehenik, eurak sortzen dituzte ariketak (buruari eragin, asmatu, hiztegian begiratu, egiaztatu…) eta, ondoren, sortutakoak egiten dituzte. Ez bakarrik bikote bakoitzak sortutakoak, baita besteenak ere. Ez da gauza bera, nire ustez, liburu bateko ariketak egitea (jarrera “jasotzailea”) edo zuk zeuk lantzea eta lanketa horren emaitza besteei eskaintzea (jarrera eraikitzaile-aktibo-autonomo-partekatzailea).
Ez naiz aurreko puntuan gehiegi luzatuko; izan ere, askotan aipatu baititugu gure helburuak zeintzuk diren mota hauetako lanketak aurrera eramatean, baina bai esango dizuet ikusgarria dela benetan ikasleen jarrera ariketak sortzerakoan eta, batez ere, batzuek besteenak egiterakoan. Gozatu egiten dut benetan beraien interesa erabat piztuta ikustearekin (are gehiago gure aurtengo DBHO 2ko ikasleen profila ikusita) eta emaitzaren %100a lortu nahi izate horrekin. Horren haritik, beraiek egindako lana beste batzuentzat baliagarri izan daitekeelako ustea barneratzen ari direla esango nuke. DBHO 1ekoen EGArako prestaketa bidean, esaterako, guztiz baliotsuak gertatzen dira ikasle zaharragoen lanak eta horrek ere motibatzen ditu nolabait. Baina gatozen harira. Zertan datza euskaljakintzakook egindako azken lana?
Arestian aipatu bezala, ortografia lantzeko ariketa-sorta bat prestatu dugu (hatxe, ixa, tz eta horrelakoen erabilera, hainbat herriren euskal era arautua, -a itsatsia…). Orotarik pixka bat. Dena den, berrikuntza batzuk sartu ditugu. Hauexek dira nabarmenenak:
Hot Potatoes aplikazioa erabili dugu:
Duela urtebete pasatxo ezagutu nuen programa hau Muñoz de la Peñaren ikastaro batean. Ordundik noizbehinka erabiltzen hasita banengoen ere, inoiz ez merezi duen arretaz. Euskaljakintzako ariketa-sortzaile ibilbide labur honetan, programa ugari probatuta nengoen, hala nola Ardora, Webquestions eta Content Generator. (Informazio gehiago mota hauetako aplikazioei buruz hemen). Dena den, Moodle-ekin hasi naizenetik, garbi daukat une honetan hauxe dela erabiltzea gehien komeni zaigun tresna. Alde batetik, sortutako ariketa horien emaitzak (ikasleek zein ehuneko lortu duten) Moodle bidez kudea ditzakedalako esfortzu handirik gabe eta, bestetik, aukera mordo bat eskaintzen dizkigulako:
- Ariketa ezberdin ugari sortu: JCloze, hutsuneak bete; JCross, gurutzegramak; JMatch, bikoteak batu; JMIX, esaldiak ordenan jarri; JQuiz, erantzun anitzeko galderak, galdera motzak…; eta The Masher, aurreko jarduera ezberdinekin unitate didaktiko bat sortu.
- Azalpenak eman: erantzun okerren zergatia, asmatutakoeen gorabeherak…
- Euskaraz: konfigurazio atalean sartuta, ikusten den guztia euskara dezakegu.
- Ariketak elkarrekin lotu: ariketa bat aurrekoarekin nahiz hurrengoarekin lot daiteke galdeketa-sorta bat sortuz. Horixe da guk egin duguna, hemendik abiatuta, “hurrengo” adierazten duen gezian klik eginez, bigarren jarduerara pasatuko zarete eta horrela hogeigarrenera arte.
- Itxura aldatu: koloreak eta hizkia alda daitezke. Horretaz gain, ia nonahi irudiak, estekak, testuak…sar daitezke. Ikusiko duzuen bezala, guk ez diogu garrantzi gehiegi eman alderdi honi; dena den, hurrengo ariketetan saituko gara arlo hau gehixeago lantzen.
- Hasiberrientzat aplikazio errazagoak badauden arren, oinarrizko erabilera lortzea ez da batere zaila. Nik ikasleei programa nola jaitsi, instalatu eta erabili azaldu nien eta batzuk, nire pozerako, etxean instalatu eta jada ariketak sortzen hasiak dira (nota igotzeko eskaintzen diedan aukeretako bat da hau).
Erantzun okerretan azalpen labur bat ematen saiatu gara:
Askotan gertatu ohi da mota hauetako ariketetan erantzun botoiari eman eta zuzen ala oker erantzun dugun jakitera iristen garela, baina ez gehiago. Maiz akatsa non dagoen jakin gabe gelditzen gara. Gorago esan dugun legez, Hot Potatoes-ek eskaintzen du azalpenak emateko aukera eta, oraingo honetan, horixe izan da ikasleei jarri diedan baldintzetako bat, azalpen labur bat ematea. Beraiek ikasten dute, denok ikasten dugu.
Amaitzeko, lan hauen zuzenketa oporretan bukatu dudanez, ez dugu astirik izan gelan azken emaitza ikusi, baloratu eta ariketak egiteko (aste honetan zehar egingo dugu). Halere, nire asmoa denek ariketa sorta osoa egitea da eta, egiten ari diren bitartean, bakoitzak bere akatsen zerrenda osatzea. Zerrenda hori Moodle bitartez bidaliko didate (zeregin motako jarduera) eta ohikoenak diren akatsekin (usu akats berdinak errepikatzen dira behin eta berriz) ariketa pare bat edo sortuko ditut. Ariketa horiek Moodlen sartu eta kontrol jarduera moduan egingo dituzte ikasleek. Emaitza guztiak erregistratuta geldituko zaizkit, nire lehen urratsa izanik norabide horretan. Amai dezadan esanez, badudala buruan beste zerbait: ikasle bakoitzari galdeketa pertsonalizatua prestatu bere akatsekin. Egia esan, oso ondo legoke. Ez dakit, ordea, horraino iritsiko naizen…
- Ariketa sorta Moodle-en egiten baduzue eta ikastaroan izena emanda baduzue (bisitari gisa sartuta, ez), niri iritsiko zaizkit zuen emaitzak eta gordeta geldituko dira.
- Ariketak euskaljakintzan egiten badituzue, berriz, zuentzat geldituko da lortutako emaitza.