Ikastolen XIV. Jardunaldi Pedagogikoak II

Gaurko saioa komunikazioari eskainita dago eta goizeko saioaren laburpentxo bat zuzen-zuzenean egiteko asmoz etorri naiz. Baluarten dagoen Wifi konexio bikainari esker hori egin ahal izango dut.

Lehen hitzaldian, Uri Ruiz Bikandiri oso gauza interesgarriak entzun dizkiogu. “Ondo komunikatzea eta ondo pentsatzea, txanponaren aurki biak” izeneko solasaldian esandako guztiaren artean hau azpimarratuko nuke nik:

  • Adinean aurrera egin ahala, gure ikasleei geroz eta denbora gutxiago eskaintzen diegu euren ideiak adierazteko edota eskola lanaren inguruan hitz egiteko.
  • Horren arrazoia, egiten dugun “transmisiozko” irakaskuntzan aurkituko genuke seguruenik.
  • Esperientziaz dakigu askoz hobeto ikasten dugula barrez, esperimentatuz, eztabaidatuz… Gehiago ikasten dugula ideiak idatziz edo beste norbaiti hori ahoz azalduz.
  • Oinarrizko komunikazioa baino askoz gehiago behar da gai akademikoak adierazteko.
  • Diskurtso “zientifikoari” lehen hurbilketa egin behar zaio eta horretan ez du balio gauzak hala moduz adierazteak.
  • Zehaztasuna eta arlo bakoitzari dagokion hiztegia landu beharra dago.
  • Horretarako, ezinbestean, aukerak sortu beharko dizkiegu koherentziaz eta zehaztasunez adieraztera irits daitezen.
  • Ahozko komunikazioa indartu beharra dago, beti ere, arestian aipaturiko premisak aintzat hartuz.

Segidan, Angela Magaz izan da eszenatokira igo dena gazteleraz prestaturiko “Actitudes y habilidades de comunicación con las familias” izeneko hitzaldia.

Oso hitzaldi entretenigarria suertatzen ari da eta adibidez beterikoa. Irakaselok, batzuetan, urduri jartzen gaituen egoera horren aurrean nola jokatu beharko genukeen azaldu digu, baina bien ikuspegitik enfokatuta. Hau da, gurasoen ikuspegitik nahiz irakasleon ikuspegitik komunikazio egoera hauetan gertatzen ohi diren gauzak eta batzuek zein besteek nola bizi duten hori.

Era askotako aholku eta jarraibide eman digu, baina denak ezin hemen bildu (azkarregi doa niretzat). Dena den, nik batean laburtuko nuke: ENPATIA.

Irakasleok jakin behar dugu gurasoen lekuan jartzen eta euren kezka edo arazoari irtenbide bat ematen ahalegindu. Hori bai, sistematizatu beharko genituzke gurasoekin ditugun harreman horiek: idatzitako gutun batez bilera deitu, gaia, partaideak, iraupena… zehaztuta jarri, akta moduko bat jaso eta bilera horren ondorengo erabakiak, urratsak… gurasoei adierazi (ikus dezatela airean ez dela gelditzen). Horrek konfiantza giroa sortzen laguntzen baitu.

Azkenik, gurasoen txanda iritsi da eta ikastolak nola ikusten dituzten, zergatik gure eredua, euren eginkizuna… azaldu digute oso era erakargarrian.

Galderen txandara pasatu gara eta eztabaida interesgarria sortu den arren, moztu egin behar izan dute denboraz oso gaizki doaz eta.

Orain bazkaltzera joateko ordua iritsi zaigu eta jarraian gure txanda izango denez, ez dut, gaurkoz, gehiago idatziko. Areto handi hau edozein urduri jartzeko modukoa da eta ni horrelaxe nago une honetan. Ea mokadu bat janda lasaitzen naizen. Bihar kontatuko dizuet nola joan den dena.

Eguneraketa: Arratsaldeko saioa amaitu da eta gure aurkezpena pasatu da. Arnasa hartu dut.

Ikastolen IKT arduraduna den Josune Gerekaren aurkezpen labur baten ondoren, nire txanda heldu da. Gaiari heltzeko aukera ezberdinak aurreikusita neuzkan eta, hasteko unean, zalantzak izan ditut. Urduritasuna nabaritu zait. Azkenean, ez naiz apenas sartu ildo filosofikotik. Hau da, gure ikastolan IKTei ematen diegun erabileraren atzean dagoen planteamendu pedagogikoa ia erabat alboratu dut eta erabilera hutsean gehiago zentratu naiz.

Bide hori hartzera bultzatu nauten arrazoien artean aipatzekoa da gure ingurukoek esandakoa eta ez luzatzeko errepikatu didaten mezua (azkenean, gehiegi luzatu naiz). Hala ere, nik uste dut irakasle batzuei beldurra sartzeko baliagarria izan dela. Izan ere, gure ikasleekin erabiltzen ditugun baliabideak guztiz ezezagunak egin zaizkie. Nik uste dut interesgarria egin zaiela tresna horiek duten ahalmena eta Euskal Curriculumak planteatzen dituen konpetentzia orokorrak lortzeko eskaini dezaketena. Ea beldurra gainditu eta animatzen diren.

Jarraian, Emilio Etxabek Andoaingo Larramendi Ikastolan Txanelako CDak erabiliz egiten duten lana azaldu digu. Gehien harritu nauena izan da eskaintzen dioten denbora (3 bat ordu astean) eta maila guztietan, sistematikoki, nola erabiltzen dituzten bai informatikako gela (LHkoentzat gela propioa dute) bai gela arruntetan bertan dituzten ordenagailuak (gela guztietan bizpahiru dituzte).

Amaitzeko, Josune Gerekak Ikastolen Elkarteak dituen asmoak eta planteatuta dituen erronkak Lehen Hezkuntzarako. Ideia interesgarriak, baina ikusi beharko dugu aurrera eramateko gai ote garen. Azaldutako guztiaren artean bi asmo aipatuko nituzke, bereziki:

  • IKT konpetentziak LHn zehaztu
  • Gune bat sortu IKT baliabideak txertatu gure Unitate Didaktikoetan eta gune bat zabaldu guztion esku jartzeko eta guztion ekarpenak eta esperientziak partekatzeko.

Ea hemendik aurrera ikastola guztietako Lehen Hezkuntzan ere IKTen erabilera zabaltzeko balio duen.

Web 2.0 begi-kolpe batean

Mapa web 2.0Ezin pasatzen utzi Microsiervoseko bi kidek Web 2.0ri buruz garatu duten mapa bisuala. Mapa hau La web 2.0 deritzon liburu baten zati bat da (Antonio Fumero eta Genís Rocak idatzia eta Orange Fundazioak argitaratua) eta helburua Web 2.0 zer den begi-kolpe batez erakustea da.

Mapak Web 2.0rekin lotutako terminoak – software soziala, folksonomiak, partaidetza…- modu erakargarri eta laburtuan aipatzen eta azaltzen ditu. Teknikoegiak diren kontzeptuak (RSS, AJAX, API…) ez dituzte ahaztu eta hauek argi uzteko glosategi bat ere ipini dute. Honetaz guztiaz gain, hainbat termino hobeto ulertze aldera, abian dauden Web 2.0 proiektuekin lotu dituzte (blog, wiki, agregatzaile, eta abarrekin) eta ikono berezi batez, YouTube, Del.icio.us eta Flickr bezalako proiektu erraldoien adibideak nabarmendu dituzte.

Bestalde, denok dakigunez, eduki mota hauetako mapak, idatziak eta beste ezin dira formatu itxian aurkeztu; izan ere, ateratzen direnerako zaharkituta gelditzen baitira. Horretan pentsatuz, wiki bat ere jarri dute abian mapak aipatzen dituen zerbitzu guztien zerrendaren zabalkuntza ahalbidetzeko. Garrantzitsua da aipatzea, halaber, dena Creative Commons lizentziapean dagoela.

Amaitzeko, esan beharra daukat biak -mapa eta wikia- oso interesgarriak eta baliagarriak iruditu zaizkidala; alde batetik, Web 2.0 terminoa ezagutzen ez dutenei modu erraz zein grafikoan zer den adierazteko eta, bestetik, lehendik ezagutzen dutenei sakontzen laguntzeko.

Mapa jaisteko:

La Web 2.0 liburua jaisteko:

Wikian sartzeko:

Ikastolen XIV. Jardunaldi Pedagogikoak

Gaur, Iruñeako Baluarten, Ikastolen Elkarteak antolaturiko XIV. Jardunaldi Pedagogikoak hasi dira. Aurten, Jardunaldi hauen ardatza Lehen Hezkuntza da.

Gaurko saioetan izan naizenez, ahaleginduko naiz laburpentxo bat egiten. Ea asmatzen dudan.

Hasierako ekitaldira pittin beranduago iritsi banaiz ere, nahikoa izan da Tontxu Campos Sailburuak esandakoa entzuteko. Ohiko mezuen artean, europar markoari buruz eta esperientziak partekatzeari buruz esandakoa azpimarratuko nituzke. Konpetentzien inguruko lanketa (Euskal Curriculumak hori bultzatzen du) ez da gauza berria, baina eguneroko lanean betetzen ote dugun nire errezeloak ditut. Bestalde, esperientzi bikainak partekatzeko beharraz aritu da eta beharrezkotzat jotzen du horretarako foro bat sortzea. Bada, sortu ezazu, pentsatu dut neure artean, zuk horretarako eta gehiagorako ahalmena daukazu eta. Gu parte hatzeko prest geundeke.

Atariko ekitaldiaren ondotik, lehen saioa Xabier Garagorriri egokitu zaio eta ohiko maixutasunez aritu da Konpetentzietan oinarritutako irakaskuntzaz. Euskal Curriculuma erreferentea izanik, beste administrazioek proposatzen dutenarekin alderatu du. Hortxe garbi ikusten da ildo beretsua daramatela guztiek, beraz, aukera historiko baten aurrean egon gaitezke. Nolanahi ere, hitzetatik ekintzetara pasatzeko garaia dela esan du eta horretarako beharrezkotzat jotzen du guraso eta irakasleon formazioa.

Jarraian, David Duran (Bartzelonako Unibertsitate Autonomoa) izan da hitza hartu duena. Oso azalpen zehatza eta adibidez horniturik. Berdinen arteko tutoretza: desberdintasuna ikasbide izan da bere solasaldiaren gaia eta gauza asko azpimarratuko nituzkeen arren, bere esaldi bat aipatuko dut hemen:

Irakastea ikasteko oso era eraginkorra da. Eman diezaiegun gure ikasleei eta euren gurasoei aukera hori.

Azpimarragarria ere, Eskoziako ikasleek eta Kataluniako ikasleen artean aurrera daramaten Interneten bidezko tutorizazioa hizkuntzak lantzeko. Elkarri laguntzen diote gaztelera eta ingelesa ikasteko prozesuan.

Atsedenalditxoaren ostean, talde lanaren txanda iritsi da eta hitzaldietan agertutako gaiei buruzko galderak prestatu dira. Jarraian, bozeramaileek galderak egin dituzte eta oso emankorra izan da tarte hau zalantzak argitzeko.

Otordurako tarte bat hartu eta berehala hasi da bigarren zatia. Hemen, protagonista nagusia Ikastolok diseinatutako eta ekoiztutako Txanela Proiektua izan da. Benetan, proiektu bikaina. Lastima webgune propioa oraindik ez izatea.

Sarreraren ostean, Fultxok, Bianako Erentzun Ikastolako irakaslea eta IKTero saltseroak, bere ikasleekin Wikiekin egiten dituen esperientziak azaldu eta IKTek gure eguneroko jardunean eskaintzen dizkiguten aukerak modu bikain batez erakutsi dizkigu. Gainera, bere umore puntua bazkalosteko saioan eskertu da.

Bukatzeko, Orereta eta Zarautzko ikastolako ordezkariek Txanelaren inguruan aurrera eraman dituzten beste esperientziak aurkeztu eta azaldu digute.

Biharko saiora ez dut joaterik izango, baina ostegunean hantxe izango naiz. Komunikazio arloa izango da jorratuko den gaia eta konpetentzia horretan IKTen erabilera txertatuta dagoenez, gure ikuspegia emateko aukera izango dugu. Izan ere, arratsaldeko saioan gure ikastolako esperientzia eta ikuspegia azalduko baitugu. Ea gaurko azalpenak bezain argia egiten dugun.

Konektibismoa: ikaskuntza aro teknologikoan

Orain arte, indarrean izan ditugun ikaskuntza teoria nagusiak (konduktismo, kognitibismo eta konstruktibismo) aro teknologikoaren aurreko garaietan sortu ziren. Azken hogei urteotan, teknologia berriek gure eguneroko bizimoduan, gure komunikazioan eta, nola ez, gure ikasteko eran eragin dute. Garbi dago, beraz, ikaskuntza beharrek eta ikaskuntza prozesuak eta printzipioak deskribatzen dituzten teoriek errealitate berri hori islatu beharko dutela.

Duela ez urte asko, ikasketak bizi osorako izaten ziren. Informazioaren garapena nahiko mantso zebilen. Ezagutzaren bizi iraupena handia zen eta hamarkadetan neurtzen ohi zen. Gaur egun, ordea, hori goitik-behera aldatu da: ezagutzaren garapena ikaragarria eta honen bizi iraupen murritzak ikaskuntza irakaskuntza prozesuetan aldaketa sakonak eragin behar ditu. Hori dela eta, egungo joera nagusietan honako aspektu hauek nabarmenduko nituzke:

  • Gure ikasleek, euren bizitzan, arlo ezberdinetan lan egin beharko dute eta, askotan, zerikusia izango ez dituzten zereginetan.
  • Araututako formazioak esparru mugatua du eta ez-formalak geroz eta indar gehiago hartu du. Ikaskuntza ingurune eta forma ezberdinetan gauzatzen da (sare pertsonalen bitartez, praktiketako komunitateen bitartez, lan eginkizunak betez…)
  • Ikaskuntza etengabeko prozesu bat bilakatu da. Askotan, lana eta ikaskuntza ezin da bereizi.
  • Teknologiek gure burmuina eraldatu dute. Erabiltzen ditugun tresnek gure pentsamolde definitu eta moldekatzen dute.
  • Ikaskuntza teori nagusiek erabili dituzten prozesu asko (batez ere informazioaren prozesatze kognitiboari dagozkionak) teknologiaren bitartez egin daitezke.
  • Nola eta zer jakin, ezagutza non dagoen jakitearekin osatzen ari da.

Testuinguru honetan kokatu behar dugu Konektibismoaren teoria berri hau. Konektibismoaren zutabeak oso azkar aldatzen diren gure erabakien printzipioen ulermenean oinarritzen dira. Hau da, etengabe ari gara informazio berria jasotzen; garrantzia duena zein den identifikatzen eta aurretik hartutako erabakietan oinarritzen den ingurunea eraldatzeko ahalmena duena zein den bereizteko gaitasuna kritikoa da.

Konektibismoaren printzipioak honako hauek dira:

  • Ikaskuntza eta ezagutza iritzi aniztasunaren baitan dago.
  • Ikaskuntza prozesu bat da non informazio iturri espezializatuak edo nodoak konektatzen diren.
  • Ikaskuntza gizakiak ez diren gailuetan eman daiteke.
  • Gehiago jakiteko gaitasuna edo ahalmena, une jakin batean dakiguna baino garrantzitsuagoa da.
  • Konexioak elikatu eta mantendu behar dira etengabeko ikaskuntza erraztearren.
  • Esparru, ideia eta kontzeptuen arteko konexioak ikusteko gaitasuna konpetentzia klabea da.
  • Eguneraketa (ezagutza zehatza eta eguneratua) ikaskuntza jarduera konektibista guztien xedea da.
  • Erabakiak hartzea, berez, ikaskuntza prozesu bat da. Zer ikasi eta jasotzen den informazioaren esanahia etengabe aldatzen ari den errealitatearen ikuspegitik aztertzen da.

Konektibismoaren abiapuntua gizabanakoa da. Norberaren ezagutza sare batez osaturik dago zeinek erakundeak eta instituzioak elikatzen dituen. Hauek, era berean, sarea elikatzen dute, ezagutza berria eskainiz partaide guztiei. Ezagutzaren ziklo honek (pertsonaletik sarera eta saretik instituziora) sortutako konexioen bitartez, jendea eguneratuta egotea ahalbideratzen du.

Beno, gaurkoz, nahikoa da teoria berri honen inguruan, baina ez pentsa hau guztia nik asmatu dudanik (gaitasun hori nahiko nuke nik niretzat), George Siemens da 2004ko abenduan teoria hau kaleratu zuena. Bere teoriaren inguruan gune bat martxan du. Eta Knowingknowledge webgunean duela hilabete gutxi batzuk argitaratu duen liburua aurki dezakegu. Liburua PDF formatuan (8MB) hemen topa dezakezue. Hala ere, informazio guztia ingelesez dagoenez, Diego E. Leal Fonsecak hasierako dokumentuaren gaztelerazko itzulpen bat egin du eta hemendik jaitsi dezakezue.

Hau idaztearen arrazoia teoria honen berri ematea izan da eta, ahal bada, gai honen inguruko eztabaida piztea. Nik uste dut, abiapuntu bezala, zertzelada hauek nahikoa izan daitezkeela, baina ziur nago gai honen inguruan askotan hitz egitea tokatuko zaigula.

Internet Explorer nazkatu arte

Internet Explorer ez da nire gogoko nabigatzailea, baina diseinu bat aurrera atera baino lehenago ezinbestekoa izaten da froga batzuk egitea nabigatzaile ezberdinetan eta Explorer-en kasuan, gutxienez, bi bertsio frogatzen ditut: 6. eta 7.a.

Honekin, arazo bat izan nuen IE7 instalatzerakoan. Izan ere, 7. bertsioa instalatu nuen unean, aurreko bertsioa desagertu egin zen nire ordenagailutik.

Gauzak honela, bi bertsioak batera martxan jartzea ba ote zegoen ikertzen hasi nintzen. Ez nuen denbora gehiegirik itxaron behar izan soluzioa aurkitzeko: Cristalab izeneko blogean aurkitu nuen erantzuna. MultipleIE izeneko aplikazioa da, hain zuzen ere. Prozesua oso erraza da:

Nik masokista punttu bat dudala aitortuko dizuet eta bertsio guztiak hautatu nituen. Hori dela eta, irudian ikus dezakezuen bezala, nire ordenagailuan 3.0, 4.01, 5.01, 5.5, 6 eta 7 bertsioak martxan ditut. Egia esan, 6 eta 7 dira gehien frogatzen ditudan bertsioak, baina baten batek interesa badu edota garai zaharrak gogoratu nahi baditu, aukera du denak batera martxan jartzeko.

Gogoratzen dituzue garai hartako mezuak? Bada, ez dira desagertu, ez horixe!

Sentsazio fuerteak nahi badituzue, badakizue, frogatu eta instalatu bertsio guztiak. Gure gaztarora bueltatzeko aukera paregabea baita.