Hilabetea: urria 2006

Aurrekoan jolausek azaldu zuen bezala, gure irakasleen irakasle bihurtu gara saio eta egun batzuez. Guretzat ezusteko pozgarria izan da gure irakasleengandik horrelako eskaera jasotzea eta buru-belarri ekin diogu zereginari. Esan beharra dago, IKTerook azkenaldi honetan ohituta gaudela handik eta hemendik gure esperientziak zabaltzera baina zure lankideak eta zuzendaria hor parean izatea… Hori beste kontu bat da! Hasieran urduri samar nengoela ezin ukatu baina lehenengo saioa aurrera joan ahala, gure irakasle-ikasleen gogoa eta interesa ikusita, urduritasuna alde batera utzi eta ahalik eta azalpen argienak ematen saiatu naiz; saiatu gara, hobeto esanda, magic ere hortxe egon delako momentu oro. Baina gatozen harira.

Ikastaroa praktikoa izatea nahi genuen. Jolausek aurrekoan adierazi zuen legez, arlo kurrikularrean definituriko helburuak lortzeko jarduerak, beste era batera, beste tresna batzuekin lor daitezkeela erakutsi nahi genien (webquest, webquestions, wiki, Moodle… ). Halaber, tresna hauen konplexutasuna hain handia ez dela erakutsi eta, bide batez, sorturiko material berriak denon eskura jarriz, komunitatea sor dezakegula konbentzitu nahi genituen.

Helburu horren atzetik, ondorengo egitaraua aurreikusi genuen ikastaroak iraungo zuen 10 orduetarako:

• 1go saioa: Webquestak, teoria eta praktika.
• 2. saioa: Webquestak, errepasoa eta Multiple Choice Content Generator ariketa sortzailea.
• 3. saioa: Wikiak, teoria eta praktika.
• 4. saioa: Wikiak, errepasoa eta Match up Content Generator ariketa sortzailea.
• 5. saioa: Webquestions 2.0 eta Ardora ariketa sortzaileak eta Moodle plataformaren aurkezpena.

Gauzak horrela, lehenengo egunean, webquestei buruz luze aritu ginen. Esan beharra dago, ikasleen abiapuntua ezberdina zela: batzuek webquestak gure bitartez lehendik ezagutu eta bakarren bat sortuta zuten bitartean, beste batzuek ezagutu ere ez zituzten egiten. Errealitate ezberdina baina jakin-min beretsua. Gaian sartzeko, Txomin Villarroelek eginiko mapa kontzeptuala erabili nuen sarrera gisa eta ondoren, atalez atal deituriko webquesta. Ez da berez webquest bat, baina beste aurkezpen tresna bat erabili beharrean, hauxe hartu dut txantiloi gisa, atal bakoitzean landu daitekeena azaltzeko (atal bakoitza osatzeko erreferentzia eta gune interesgarriak ere bertan txertatuz). Ondoren, prestatu berri dudan ahozkotasuna lantzeko webquesta erakutsi nien eredu gisa, teorikoki azaldutakoa adibide batez ikusi ahal izateko eta atal bakoitzean jar daitekeenaz hobeto jabetzeko. Dena den, onena beti lanean hasi aurretik besteek sortutako lanak ikustea izaten denez, nire ustez horretarako interesagarriak izan daitezkeen hainbat helbide eman nizkien (webquest bilduma guneak, gaian espezializatuak eta irakurri beharreko artikuluen loturak). Norbaitek gaiari heldu nahi badio, beheko esteketan topatuko duzue material eta lotura ezberdinen bilduma.

Webquestei eskainitako saio eta erdia oso emankorra izan zen eta, nahiz eta hasieran tresna bezala eman dakizkigukeen onurak ez oso garbi izan, bigarren egunerako laino gris guztiak uxatu eta hortxe egon ziren gehienak bakarren bat sortzeko prest. Oso interesgarria izan da bilakaera hori ikustea. Egia esan, hainbeste aukera eskaintzen dituen baliabide bati 3 ordu eskas emateak motz gelditu garen sentsazio pittin bat ere utzi digu baina tresna gehiago erakutsi nahi bagenien, ezin ordu guztiak honi eskaini.

Antzeko zerbait pasa zitzaigun wikiekin. Wiki bat zer den eta gelara zein jarduera motarako eraman daitekeen azaltzen denbora pixka bat pasa baganuen ere, benetan denbora alta ematen, wikia sortzen eta bere kudeaketa ikasten eman genuen. Ez da berez tresna erraz-erraza eta horri hizkuntzaren muga eransten badiogu (ingelesez dago), bada, bakarren bat beldurtu ere egin daiteke… Dena den, webquestekin gertatu zen bezala, bigarren egunerako ederki asko hartu zioten eskua tresnari, baita jabetu ere ikasleen elkarlana eta partaidetza sustatzeko erreminta baliagarria izan daitekeela.

Azken arloa ariketa sortzaileena izan da. Hauek orokorrean errazak dira eta emaitza, gainera, berehala ikusten da. Horretaz gain, ikasleentzat oso motibagarriak izaten dira. Izugarri gustatuko litzaidake euskararen arlorako ariketak sortzen ari garen moduan, irakasleek beste gaietarako ere sortzea eta denon eskura jartzea. Ea denon artean amesten dugun komunitate hori gorpuzteko gai garen! Dena den, atal hau eta Moddle-en aurkezpena azken saiorako utzi dugunez (hurrengo astelehenean) , balorazioa ere beste baterako utziko dugu.

Bukatzeko gogoeta arin bat. Ziur nago irakasle batzuk gogoz aritu direla eta irakatsitakoari zuku handia aterako diotela; beste batzuek, berriz, ez hainbeste. Errealitatea hor dago. Batzuek teknologia berriak eguneroko jardunean txertatzea ezinbestekotzat jotzen dugun bitartean, beste batzuek teknoeszeptikoak izaten jarraituko dute (ikastaro hauen aurretik eta ondoren). Baina gu pozik gaude, gure helburuetako batera pixkana hurbiltzen ari baikara, teknologia berriak ekar dakizkiguketen onurak apurka-apurka zabaltzea ikastola barruan, alegia.

Gehiago jakiteko:

• Webquestak
• Wikiak
• Ariketa sortzaileak

Garbi dago garai berrietan murgilduta gabiltzala. “El florido pensil”-etik “e-learning” plataformetara ia ohartu gabe igaro gara. Atzo, ordu batzuk eman nituen online nire ikasleekin lanean. Niretzat, ez da oso ohikoa, baina pozgarria izan da eurekin izandako harremana eta lorturiko emaitza.

LHko 5. mailako ikasleei (10 urteko ikasleak dira) Jolausek azaldutako korreoa erabiliz, etxerako lana jarri nien ostiralean. Gelan, ipuina lantzen ari direnez, wiki bat sortu nuen (external link) istorio elkarreragile bat osa zezaten, baina wiki zer den oraindik ez dakite. Horrekin, euren jakin-mina piztu eta, aldi berean, zailtasunen aurrean irtenbideak bilatzeko ohitura indartu nahi nuen.

Bestalde, DBH 1eko ikasleek (12 urteko ikasleek), blog bana sortu dute Blogsomen (external link) eta dena Euskaratu behar dute. Epea astelehenean amaitzen zaie eta batzuk, azkenerako utzi dutenez, asteburu honetan buru-belarri aritu dira lanean.

Bada, atzo nire feed-ak irakurtzen ari nintzela, hara non sartzen den Eider nire Gtalk-en (external link). Eider 10 urteko neskato bat da. Bere korreoan nire mezua jaso eta agindutakoa egiten saitu zela, baina ez zuela ulertzen ipuinaren hasiera. Nik, ezin sinisturik, ea wikian sartu den galdetu nion. Baietz erantzun zidan, baina ipuinaren hasiera ez zuela ulertzen. Lagundu nion eta handik bost minutura, eginda zuela esan eta ikastolako taldearekin partidua jokatzera zihoala esanez, agurtu ninduen. Nik ezin nuen sinistu. Nola arraio lortu du, laguntzarik gabe, wikian alta eman eta mezua editatu? Wikian sartu eta hantxe zegoen berak utzitako arrastoa. Baina, zoritxarrez, eginiko lana gordetzen ez zuen asmatuko eta galduta zegoen. Hala ere, 10 urteko neskato honen ekintzailetasuna zoriontzeko modukoa izan da. Gurasoak ezagutzen ditut eta gai hauetaz ezertxo ere ez dakite, beraz, garbi daukat ez ziotela lagundu. Astelehenean galdetuko diot nola lortu duen, zein motako pausuak eman dituen, informazioa nola lortu duen, G-talk-en nola sartu den… Gelako beste inork ez du lortu oraindik.

Arratsaldez, antzeko zerbait gertatu zitzaidan. Lan bat prestatzen ari nintzela, Irati (DBH 1eko neska) sartu zen eta arazo larri bat zuela adierazi zidan. Sobra ere, neska koadrila bat elkartu zen bere etxean euskaratzeko falta zitzaizkien blogak bukatzeko eta, nola ez, ongi pasatzeko. Azken hori, batez ere. Izan ere, beste blogetan eginikoa errepikatzea besterik ez zuten, baina ez zuten asmatzen. Nik pista bat eman nien eta ikusi nuen nola poliki-poliki euren blog guztiak Txirritaren hizkuntzan agertzen ziren. Blog bakoitzarekin amaitzerakoan, festatxo bat antolatu zuten (G-talk-en behintzat).

Horrekin, hausnarketa txiki bat egin eta zuekin partekatu nahi dut. Atzokoa, ez da beste munduko gauzarik izan eta, beharbada, ez da egungo errealitatearen isla, baina garbi uzten du praktika berriak zabaltzen ari direla gure ikasleen artean eta ezin diegula bizkar eman. Honekin ez dut esan nahi irakasleok asteburuetan ikasleen esanetara egon behar dugunik, ezta gutxiagorik ere. Baina, aukera eta praktika berri hauek aintzat harturik, garatu nahi ditugun helburuak lortzeko bide ahaltsu eta zabal baten aurrean gaudela ezin dugu ukatu. Behin eta berriz errepikatzen dugu ordenagailu asko eta potenteak izateak ez duela, berez, inongo berrikuntzarik bermatzen. Benetako berrikuntza metodologiarekin lotuta dago, eta hau da, azken finean, baliabide bat edo beste bultzatuko duena. Hezkuntzaren munduan oso barneratuta dagoen kontzeptu okerrak, berrikuntza baliabideekin nahastera garamatza, baina aspertuta gaude “el florido pensil”-etik ateratako metodologiak ordenagailuz lagundurik ikusteaz. Bada garaia, Teknologia Berriek eskaintzen dizkiguten aukera berriak hezkuntza eraginkor baten mesedean jartzeko. Lan kolaboratiboa bultzatzen duten aplikazioak arruntak bilaka ditzagun gure ikasleentzat, ekintzailetasuna indartzen dituzten jarduerak proposatu, jakin-mina indartzeko baliagarriak diren proposamenak luzatu, ezagutzaren kudeaketarako baliagarriak diren tresnak gure ikasleen esku jar ditzagun…

Jakin, badakit, aipaturiko aspektu horiek teknologia berriak erabili gabe sustatu daitezkeela, baina era berean, konbentzituta nago IKTek laguntza paregabea eskaintzen digutela lan horretan eraginkorragoak izateko eta metodologia tradizionalek eskaintzen ez dituzten abentaila batzuk gure esku jartzen dizkigutela.

Zer diozue honi buruz?