Kategoria: www eta euskara

Azkenaldi honetan, erabat murgilduta nago Moodle plataformaren ur sakonetan. Iaz gure Axularreko lagunei, besteak beste, e-learning edo plataforma birtual honek eskain dakizkigukeen mila aukerei buruz luze entzun ondoren, udan buru-belarri sartzea erabaki nuen. Gaia erabat interesgarria iruditzen zait gure irakasgaiak modu ezberdinez fokatzeko aukera ematen digun neurrian (ikasleen gorabeheren gertuko jarraipena, baliabide guztiak gelan nahiz etxean kudeatzeko eta erabiltzeko aukera aparta…). Moodle-ek orain arte sakabanatuta ezagutzen nituen hamaika tresna biltzen ditu: foroak, web orriak, blogak, wikiak, galdeketak, egutegiak, txatak, emaitza-kudeatzaileak…Aukera zabala ikus dezakezuen bezala (tresna guztiak, dena den, ez daude guztiz garatuak). Pixkanaka-pixkanaka hasia nago ikasleekin aukera ezberdinak probatzen; halere, erraietara heltzeko oraindik dezente gelditzen zaidanez, beste baterako utziko dut honen inguruko esperientziaren azalpena.

Gaurkoan, Moodle erabiliz EGA (Euskararen Gaitasun Agiria) prestatzeko sortu dudan ikastaroaren berri eman nahi dut. Gure ikastolan, DBHO1 ikasturtean prestatzen ditugu ikasleak bereziki azterketa honetarako. Kontua da astean hiru ordu baino ez ditugula zeregin horretarako eta askotan, ikaslearen mailaren baitan, motz gelditzen garela hainbat beharrei erantzuteko (atariko proba, berridazketa, idatzizkoaren ulermena, ahozkoaren ulermena… denetarik gehiago egingo genuke baina ez dugu denborarik!)

Arazo honi irtenbide (mugatu) bat eman nahirik, hainbat material bildu eta sortu dugu atalez atal topatuko ditugun zailtasunei aurre egin ahal izateko. Ikastaroa nire ikasleek etxetik egin dezaten pentsatua da. Ez du inondik ere gure eguneroko jarduna ordezkatuko baina bai eskainiko die bakoitzak identifikatutako arazoetan gehiago sakontzeko aukera. Nik esaten diedan bezala: tarte bat duzuela, egizue atariko bat; beste bat duzuela, sinonimo batzuk landu, arau bat errepasatu….

Behin (erdi) prestatuta dagoela, denon eskura jartzea ondo legokeela pentsatu dut; eta, agian, EGA prestatzen edo euskara hobetu nahi duen norbaiti baliagarria suerta dakioke. Hauexek dira bertan topatuko dituzuen atalak:

• Aurkezpena: Zer da EGA, atal bakoitzaren azalpena, jakingarriak (datak, noten kontsulta), ohiko akatsak…
• Arauak lantzen: Euskaltzaindiaren arau garrantzitsuenak (DBHO 2ko ikasleekin prestatzen ari garen jarduerekin osatuko dugu atal hau hemendik gutxira). Helburua: arau bakoitzari bere jarduera ipintzea.
• Atarikoak: atariko proba lantzeko topatu dudan materialaren bilduma (zuzenketekin).
• Berridazketak: atal hau osatzear dago.
• Sinonimoak: orain arte ateratako sinonimoen hiztegitxoa eta iaz euskaljakintzan prestatutako jarduerak. Hiztegi ezberdinak.
• Ahozkoaren ulermena: entzun eta galdeketak egin (zuzenketekin)
• Idatzizkoaren ulermena: irakurri eta galdeketak egin (erantzunekin)
• Idazlana lantzeko atala: argudio testu bat nola idatzi, testu antolatzaileak, gomendioak, argi idazteko bideak, idatzi ereduak…
• Ahozkotasuna: azalpen bat emateko jarraitu beharreko pausoak, azalpenerako prestaketa taula, ahozko ekintza antolatua…
• Ortografia, puntuazioa eta hiztegi batua: puntuazioa (teoria), ortografia ariketak, hiztegi batua lantzeko ariketak, diktaketak…
• Gramatika arazoak (txosten eta gune interesgarriak): deklinabidea (taula), aditz guztiak, egunero sortzen zaizkigun zalantzak, letrakera lodia, siglak, laburdurak…
• Esamoldeak lantzen: hiztegitxoa (gaztelaniaz-euskaraz) eta iaz ikasleekin sortutako jarduerak

Ikastaroa ez dago amaitua; izan ere, jarduera gehiago sortzen goazen neurrian, berau eguneratzen joango baikara. Dena den, norbaitek material edo gune interesgarriren bat ezagutu (falta den atalen batean sartzeko edo dagoen bat osatzeko) eta gurekin partekatu nahi badu, iradokizun eta ekarpen guztiak ongi etorriak izango dira.

Klikatu hementxe sartzeko eta bisitari gisa sartu aukera hautatu (euskaljakintzan ere topa dezakezue, eskuineko zutabean, EGA atalean, EGA ikastaroa).

Duela urtebete, blog hau martxan jarri genuenean, Blogsome hautatu genuen WordPress-ekin lanean aritzeko aukera gehiago eskaintzen zituelako eta Euskaraz horrelakorik ez baitzegoen. Egia esan, hasi ginenean, Blogari.net edo Blogak.com bezalako zerbitzurik ez zegoenez eta CSS, XHTML edo PHPari buruzko ezagutza oso murritza genuenez, gure zalantzak izan genituen eta ordu asko igaro behar izan genuen txantiloia egokitzen eta euskaratzen, kodean eginiko hanka-sartze ugari zuzentzen… Baina, Jolausen ekimenari esker, aurrera egiten asmatu genuen.  Garai hartan, arestian aipaturiko zerbitzu euskaldun horietako bat egon izan balitz, gure hautaketa beste bat izango zen.

Nolanahi ere, denborarekin, damutzeko aukerarik ez dugu izan. Gehiago esango nuke, oso gustura gaude irlandar hauek eskaintzen diguten guztiarekin.Etengabe ari dira hobekuntzak ezartzen, komunitate handi bat dago lanean, plugin berriak inplementatzen dituzte, migratzeko aukera ere badago… Hau guztia gutxi balitz, eginiko hobekuntzei esker, zerbitzua geroz eta azkarrago dabil eta segurtasun handia ematen digu.

Azkenean, Blogsom-aren inguruan lanean dabilen jendeari esker, eta blogari espainiar batzuei esker (Juglar eta Ártabro) euskaratzeko falta zitzaizkigun atalak (egutegia eta fitxategien hilabeteak) euskaratzea lortu dugu. Bertatik lortutako informazioari esker, lortu dugu gure bloga goitik-behera euskalduntzea. Beraz, gaur egun, Blogsomen blog euskaldun bat izateko arazorik ez dago. Jarraian azalduko dizuet zeintzuk diren egin beharreko aldaketak:

 Fitxategien hilabeteak "smarty tag" hauekin azaltzen dira:{get_archives type=’monthly’} {$monthly_archives}. Bada, guk ondorengo kodeaz ordezkatu ditugu :

 

{capture name=archives}{get_archives type='monthly' format='html' show_post_count='1'}{/capture}
{assign var=monthly_archives value=$smarty.capture.archives|replace:"January":"Urtarrila"|replace:"February":"Otsaila"|replace:"March":"Martxoa"|replace:"April":"Apirila"|replace:"May":"Maiatza"|replace:"June":"Ekaina"|replace:"July":"Uztaila"|replace:"August":"Abuztua"|replace:"September":"Iraila"|replace:"October":"Urria"|replace:"November":"Azaroa"|replace:"December":"Abendua"}
{$monthly_archives}

 

Horrekin, argitaratutako mezuen hilabeteak euskaraz azalduko zaizkizue. Egutegiarekin antzeko zerbait gertatzen da,  {get_calendar} izeneko smarty tag ordezkatu beharko dugu ondorengo kodea txertatuz:

 

 <li id="calendar">
{capture name=cal}{get_calendar}{/capture}
{assign var=calendario_es value=$smarty.capture.cal|replace:"\"Monday\">M":"\"Astelehena\">Al"|replace:"\"Tuesday\">T":"\"Asteartea\">At"|replace:"\"Wednesday\">W":"\"Asteazkena\">Az"|replace:"\"Thursday\">T":"\"Osteguna\">Og"|replace:"\"Friday\">F":"\"Ostirala\">Or"|replace:"\"Saturday\">S":"\"Larunbata\">Lr"|replace:"\"Sunday\">S":"\"Igandea\">Ig"|replace:"January":"Urtarrila"|replace:"February":"Otsaila"|replace:"March":"Marzo"|replace:"April":"Apirila"|replace:"May":"Maiatza"|replace:"June":"Ekaina"|replace:"July":"Uztaila"|replace:"August":"Abuztua"|replace:"September":"Iraila"|replace:"October":"Urria"|replace:"November":"Azaroa"|replace:"December":"Abendua"|replace:"Jan":"Urt"|replace:"Feb":"Ots"|replace:"Mar":"Mar"|replace:"Apr":"Apr"|replace:"May":"Mai"|replace:"Jun":"Eka"|replace:"Jul":"Uzt"|replace:"Aug":"Abu"|replace:"Sep":"Ira"|replace:"Oct":"Urr"|replace:"Nov":"Aza"|replace:"Dec":"Abe"|replace:"View posts for":"Ikusi mezuak"}
{$calendario_es}
</li>

Blogsome Euskaraz hitz egiten jarri dugunez, baten bat animatzen bada, Blogsomerako egokitutako theme bat  euskaratu dugu. Kubrick izeneko theme hautatu dugu eta Blogsomerako beharrezkoak diren Index, Post eta Comments fitxategiak Euskaraz jaisteko aukera eskaintzen dugu.

Fitxategiak deskargatu:

• Index 
• Post
• Comments 

Aurrekoan esamoldeak lantzeko prestatu genituen jardueren berri ematen bagenizuen, oraingo honetan sinonimoak jorratzeko ekoiztu ditugunak aurkeztu nahi ditugu. Ohartu gara jende dezente sartzen dela ariketa hauen bila eta horrek benetan pozteaz gain, beste proiektuetan murgiltzera ere bultzatzen gaitu!

Gauzak horrela, hurrengo urratsa zein izan zitekeen pentsatzeari emanda, sinonimoak lantzeko sarean ezer gutxi topa zitekeeka konturatu nintzen, lanerako erabiltzen ditudan hiztegi pare bat  (Sinonimoen Hiztegia eta Uzei) eta orain arte EGAko azterketa ezberdinetan ateratako sinonimoen hiztegitxo bat (nik ikasleei banatzen diedanaren antzekoa baina osatuagoa eta hobea). Gehiago ez. Beraz, hemendik hastea pentsatu nuen. Azken urte hauetako sinonimo horiek web formatura pasa eta, esamoldeekin egin genuen antzera, ariketak sortzen hasi ginen.

 Ikasleek ekoiztutakoak aurrekoan azaldutako Multiple Choice Quiz Generator aplikazioarekin eginak daude eta nik sortutakoak, Match Up Quiz Generator-ekin. Bigarren hau sinplea bezain erakargarria da, egin behar duzun gauza bakarra zera da: denbora mugatu batean, ezkerreko zutabeko hitzak eskuinekoarekin lotu.

 Beraz, euskara ikasten ari bazara edo, zure euskara maila primerakoa izanik ere, zertxobait hobetu nahi baduzu, egin klik hemen eta arestian azaldutako guztia aurkituko duzu:

1. Azken urte hauetako EGAko azterketetan atera diren sinonimoen hiztegitxoa sarera ekarria
2. Horiek lantzeko ariketa sorta bi formatu ezberdinetan (Sinonimoak 1 eta Sinonimoak 2)

 

Artze parafraseatuz: Hizkuntza bat ez da galtzen ez dakitenek ikasten ez dutelako, dakitenek sinonimoak erabiltzen ez dituztelako baizik!  

Broma da, noski, baina, zalantzarik gabe, egunean sinonimo pare bat ikasita, gure euskara izugarri aberats dezakegu!

Jadanik jakingo duzuen bezala gaur jarri dute martxan Multimediako lagunek Zabaldu.com deritzon “euskal Digg” berria. Jaso dezatela hemendik gure zorionik beroena!

Gure irakurleetako norbaitek hemen aurkitu duen artikulu bat Zabaldu.comera bidali nahi badu, hauen azpialdean agertzen den giltzatxoaren gainean klik egitea besterik ez du.

Aurreko artikuluan jolausek azaldutakoari jarraituz, oraingo honetan beste aplikazio bat euskaratu dugula kontatzera gatozkizue. Aplikazioa Daryl Rowlandek sortutako WEBQUESTIONS 2.0 da eta, modu errazean eta dohain, web orri formatoan gordetzen diren galdeketak sortzea ahalbidetzen du (programaziorik jakin gabe, noski!).

Azalpenekin jarraitu aurretik, nire ikasleak zoriondu nahi ditut; izan ere, DBHO 2koak izan baitira phpMyFAQ eta Webquestions 2.o aplikazioak itzultzeaz arduratu direnak! Kontua da, mota hauetako proposamenekin joaten natzaienean, beti aurkitzen dudala jarrera erabat irekia eta ezin hobea berrikuntza hauetan murgiltzeko (writely erabiliz lanean aritzeko, sareko euskararen presentziaren zabalkuntzan parte hartzeko, aplikazio informatikoak itzultzeko eta abar luze bat). Baina hori guztia beste artikulu baterako utziko dugu eta orain itzulitako aplikazioan zentratuko gara. Benetan, zorionak eta eskerrik asko nire irakasle lana errazteagatik eta klasera joateko gogoa egunero pizteagatik!
Baina gatozen harira. Jarraian, Webquestions 2.0 aplikazioak ematen dizkigun aukerak aztertzen saiatuko gara:

Aplikazioak dituen arlo indartsuenak:

• 4 galdera mota ezberdin konbina daitezke galdeketa batean (hautapen anitzkoitza, erantzun bakarra, egia ala gezurra eta hitz ezkutua)
• Irudiak eta ikurrak sar daitezke
• Pertsonalizatzeko aukera ugari eskaintzen du (atzealdean irudi bat sartu; koloreak, letra mota eta neurria aldatu…)
• Prozesu osoan zehar, galderak gehitu, editatu eta ezabatzeko aukerez gain, ordura arte egindakoa aurreikusteko abagunea ere eskaintzen du
• Jarduna erabat gidatua da

Ahuleziak:

• Galdeketa hasi aurretik ezin da testurik txertatu. Askotan aukera hau irakasleontzat oso interesgarria izaten da. Nire kasuan, adibidez, aurrekoan Txomin Agirreren Garoaren pasarte bat irakurri ondorengo galdeketa bat sortu nahi nuen eta pasartea bertan txertatzea ondo legokeela iruditu zitzaidan. Ezinezkoa da! Halere, esteka bat sartuz konpondu nuen baina adibide honetan ikusiko duzuen legez, goialdean zerbait idatzi nahi izanez gero, espazioa erabat mugatua du.

Hain da sinplea lanketa, non ia egunero sortzen baitut jardueraren bat edo beste euskaljakintzan esekiteko. Beraz, adibide gehiago ikusi nahi badituzue, jo hara.
Hona hemen batzuk:

• data
• orduak
• Ortografia ariketak-1
• Espainiako elkarte autonomoen izenak

Programaren inguruko argibide guztiak (behera kargatzea, tutoriala…) Muñoz de la Peñaren aula21ean aurkituko dituzu. Hurrengo pausoak jarraitu behar dituzue:

1. Aipatutako gunetik aplikazioa jaitsi eta zuen ordenagailuan gorde.
2. Euskaratutako artxiboa ere zuen ordenagailuan gorde. Artxibo hau instalatzeko ondorengoa egin behar duzue:

Gorde honela:
C:\Archivos de programa\Clever Software\WebQuestions 2\Languages

3. Karpeta horretan gorde eta gero, programa abiarazi eta Options eta Hizkuntzak kargatzeko eremuan, hautatu gorde duzuen artxibo hori (Euskara). Aplikatu eta berehala dena euskaraz ikusiko duzue.

Ea, ariketak sortzera animatzen zareten. Ziur ikasleek eskertuko dutela!