Denok Irurara!!!

logoa

Informazio osoa Berria egunkaritik hartuta.

Inoiz Kilometroak jaia antolatu duen herririk txikiena bihurtuko da Irura (Gipuzkoa) urriaren 5ean. 1.400 biztanle dituen Tolosaldeko herria euskaltzaleen topaleku bihurtuko da egun horretan. Bi helburu nagusi izango ditu Eraikitzen lelopean antolatu den festak: inauguratu berri duten Lehen Hezkuntzako eraikina finantzatzeko Irurako Ikastolari sostengu ekonomikoa ematea, eta eskualdean euskararen erabilera bultzatzea eta zabaltzea.

1977an sortu zen Irurako Ikastola, eta egun herrian dagoen ikastetxe bakarra da. Josune Aiestaran zuzendariak azaldu duenez, «herriarekin bat» hazi da ikastola. «13 haurrekin hasi ginen, eta orain 163 ditugu». 2000. urtera arte, ordea, haurrek soilik Haur Hezkuntza egin zezaketen bertan. Ordutik, Lehen Hezkuntza ere ematen ari dira. Orain arte, ordea, ez zuten horretarako eraikin propiorik.

Egitarau betea prestatu dute antolatzaileek egun horretarako. Ibilbideak 6,5 kilometro izango ditu, eta Iruratik eta Anoetatik igaroko da. «Ia bere osotasunean laua da. Bi aldapa baino ez ditu, eta oso xamurrak dira», jakinarazi du Joxe Mendizabalek, jaiaren koordinatzaileetako batek.

Era berean ibilbidean bost gune izango dira, eta askotariko ekitaldiak egingo dira horietan. «Kale animazioak garrantzi berezia izango du, eskualdeak oso lotura estua baitu txarangekin». Berrikuntzen artean, laugarren eta bosgarren gunean edoskitzerako lekuak izango dira. «Haur txikiek dituzten beharrak asetzeko guneak izango dira». Horrekin batera, Renfeko geltokiaren sarreran eta 5. gunean bluetooth txokoak izango dira. Hara biltzen direnek jaiaren inguruko informazioa ekarri ahal izango dute sakelakora. SMS bidez ere eskura daiteke informazio hori.

Trena, autobusa eta bizikleta

Jana eta edana ere ez dira faltako. Hala, jantokiak atonduko dituzte Irurako frontoian, Anoetako frontoian eta Anoetako kiroldegian. Sagardotegi menua, KmK menua eta Eraikitzen menua (zeliakoentzat egokia) emango dituzte jantoki horietan, hurrenez hurren. 24, 15 eta 12 euroko prezioa izango dute, eta txartelak han bertan eskuratu ahal izango dira. Guneetan jarriko diren tabernetan, bestalde, ogitartekoak salduko dira. Ingurumenarekiko konpromisoagatik eta ahalik eta zabor gutxien sortzeko, berriz erabil daitezkeen edalontziak erabiliko dituzte aurten ere. Edalontziak euro baten truke eskuratu ahal izango dira, eta hartutako lekuan utziz gero dirua itzuliko da.

Zortzi aparkaleku-horietako bi Villabonan eta Tolosan-egongo dira . «Dena den, antolakuntzatik garraio publikoa erabiltzeko deia egiten dugu». Renfek aldiriko trenen zerbitzua indartuko du 06:00etatik 23:00ak arte. Tren txartelak astelehenetik aurrera eskuratu ahal izango dira geltokietan. Txartelak aldez aurretik hartzegatik beherapenak izango dira. Donostia eta Tolosa arteko ibilbidea egiten duen autobus konpainiak ere ohi baino zerbitzu zabalagoa eskainiko du. Horrekin batera, bizikletentzako aparkalekua ere izango da, zaindua.

Egitaraua

  • 1.gunea (Irurako Ikastola). Hasierako ekitaldia hor egingo da. Bertsolariak, pailazoak, Txan magoa eta Betizu karaokea izango dira bertan.
  • 2.gunea (Kateategi). Musika izango da nagusi bertan. Zea Mays, Deabruak Teilatuetan, Obrint Pas, Trikizio eta Betagarriren kontzertuak izango dira.
  • 3.gunea (Anoetako plaza). Familian egiteko jolasak egingo dituzte bertan. Alurr dantza taldearen emanaldia eta Jone, Desordutan, Che Sudaka eta Tapia eta Leturiaren kontzertuak izango dira gune horretan.
  • 4.gunea (Anoetako ikastola). Mamba Beat, Amaiur eta MAK taldeen emanaldiekin gozatu ahal izango da bertan. ESAITek euskal jokoak egingo ditu.
  • 5.gunea (Irura herria). Udaberri dantza taldea, Xurdin, Hipo eta Tomax, Smar, DJ Makala eta Laket ariko dira bertan.

“EGA 03-04 azterketak” liburu osoa sarean eta EGAko azken aldaketak

EGA euskaljakintza Aurtengo udak eman du pixka baterako: hondartzara buelta batzuk eman, turismo pittin bat egin eta, bueltan opor ondorengo depresiorik ez izateko, aditu guztiek aholkatzen duten bezala, lantxo batzuk egiteko behar adina animoa ere izan dut. ;-)

Azken atal horren ondorio zuzenak dira EGAko ikastaroa berritzea eta EGA 03-04 azterketak liburu osoa sarean ipintzea; izan ere, 17 egun baino falta ez direnean EGA 2008ko bigarren deialdirako, imajinatzen dut azterketariei ondo baino hobeto etorriko zaiela azterketa gehiago online egiteko aukera izatea.

EGA ikastaroa berrituta

Dakizuen bezala, iaz azterketa eredu berria ipini zuten indarrean. Aldaketa nabarmenenak ahozko azterketan eman dira (testu bat laburtzeko ariketa kendu eta bi azterketarien arteko bat-bateko elkarrizketa saioa sartu dute haren ordez). Beste aldaketa bat sinonimoak eman ariketaren planteamenduari dagokiona da. Orain, lexikoa deritzo eta testu labur batean markatutako hamar hitzen baliokide egokiak aukeratu behar dira. Horretaz gain, puntuatzeko moduan ere egon da hainbat berrikuntza: lexikoa eta esaldiak berridazteko ariketen kalifikazioak bildu egingo dira eta bien artean, gutxienez, 5 puntu lortu beharko dira. Batean zein bestean, gutxienik %40 atera beharko da (azalpen osoa Zer da EGA? kontzeptu-mapa berrian ikus dezakezue).

EGA cmap

Beraz, EGA ikastaroan aldaketa horiek guztiak jasotzeaz gain, beste gune batean kokatu eta itxura aldatzeko ere aprobetxatu dut. Antolaketa honela gelditu da:

  • Goialdean: informazio orokorra (EGA azterketaren azalpena, egutegia, matrikularen kontsulta, agiria jaso…)
  • Orrialde nagusian: liburu osoak online.
  • Ezkerreko zutabean: azterketaren atal ezberdinak lantzeko materiala eta baliabide orokorrak (hiztegiak, kontsultaguneak, arauak lantzeko ikastaroak…)
  • Behealdean: EGAko hurrengo azterketarako atzerako kontaketa eta euskara ikasteko gune interesgarriak.

2003ko eta 2004ko azterketak liburu osoa online

EGA 03-0405-06 azterketak

Iaz ikasleek etekin handia atera zioten sarean ipinitako EGA 05-06 azterketak liburuari. Behin eta berriz egin zituzten etxean azterketak eta, egia esan, asko eskertu zuten (erantzunak berehala jasotzeko aukera, atarikoetan hainbat azalpen, galderak aldi oro hurrenkera ezberdinean azaltzea…).

Horiek entzunda, aurreko liburua, EGA 03-04 azterketak, pasatzera animatu naiz. Guztira sei atariko proba eta idatzizko 7 azterketa daude. Aurreko liburuan bezala, Atarikoak bi modutara egin daitezke: osorik (azterketa egunean atera ziren bezala) eta entzutezko ulermenik gabe (horren ordez, beste atariko proba batzuetan ateratako galderekin). Sinonimoen ariketak ere bi modutara egin daitezke. Batetik, testuingururik gabe, bi zutabe ezberdinetako sinonimoak lotuz; eta, bestetik, azterketan atera bezala, hau da, markatuta dauden hitzen sinonimo bana jarriz (testuinguruko esanahia errespetatu eta atzizki bera jarri behar da).

Azken errepasoa eman nahi duenak, beraz, badu nondik hasi! Zorte on azterketa egin behar duzuen guztioi! :-)

Bat 66: teknologia berriak eta euskara

Bat 66Duela hilabete batzuk, BAT Soziolinguistika aldizkariko koordinatzaile den Lionel Jolyk aldizkariaren 66. zenbakian parte hartzeko gonbidapena luzatu zidan. Teknologia berriak eta euskara jorratzeko asmotan zebiltzan eta horren inguruan nire ikuspuntua, euskaljakintza egitasmoa orokorrean nahiz gelan praktikara eramandako lanketa zehatzen berri 30.000 karaktere inguruko txosten batean azaltzeko eskatu zidan.

Lanez gainezka nenbilen sasoi horretan, baina ezezkoa ezin eman eta idazteari ekin nion. Neurri horretako testu batek edozein aspertzeko adina idazteko ematen du, baina, bestalde, motz gelditzen zara ur sakonegietan sartu nahi izanez gero. Horrexegatik, iruditzen zait, lanketa bakoitzari buruz askoz ere xehetasun gehiago eman nezakeela, baina, aldi berean, egiten duguna ezagutzeko, pixka bat azaletik bada ere, baliagarri suerta daitekeelakoan nago. Horretaz gain, niri ondo etorri zait idaztea; izan ere, askotan, idatzi aurreko hausnarketak buruan ditugun ideiak txukundu eta antolatzera eramaten baikaitu.

Gauzak horrela, idatzitakoa bidali eta hortxe gelditu zen. Ez nuen hemen ipini BAT aldizkarikoek euren gunean sareratuko zutelakoan, baina atzo jolausek Garaigoikoa blogean Txerrak (mila esker zure hitzengatik) eta Luistxok idatzitakoa helarazi zidan eta, noski, hementxe doa nire ekarpena irakurri nahi duenarentzat.

Lionelek bidalitako alea eskuetan izan nuenean, artikulu interesgarriez (ez dut denak irakurtzeko astirik izan, baina oporrak gertu daude…) josita dagoela ohartu nintzen, euskara eta teknologia berrien munduan mugitzen garenontzat, behinik behin.. Ideia bat egiteko, hona hemen edukien aurkibidea. Arestian aipatu dudan bezala, Teknologia berriak eta euskara abiapuntu, aldizkaria 3 ataletan banatuta dago :

I. Egoeraren azterketa:

  • Euskara XXI. mendeko informazio eta komunikazio teknologietan, Andoni Sagarna
  • Euskarazko Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologiak (IKTak), Araceli Díaz de Lezana
  • Hizkuntza-teknologia Ixa taldean, euskararen erabilera errazteko eta sustatzeko aplikazioak, Iñaki Alegria, Xabier Artola, Arantza Diaz de Ilarraza eta Kepa Sarasola

II. Ikerketa lerroak

  • Hizkuntzaren tratamendu automatikoa euskararen irakaskuntzan, Itziar Aldabe, Bertol Arrieta, Arantza Diaz de Ilarraza, Montse Maritxalar, Lanire Niebla, Maite Oronoz eta Larraitz Uria
  • Begiratu bat corpus-baliabideei, Nerea Areta, Antton Gurrutxaga, Igor Leturia
  • Hizkuntzaren tratamendu automatikorako tresnak, Elena García Berasategi
  • Itzulpen automatikoa: aukerak, arazoak eta erronkak, Iñaki Alegria, Arantza Díaz de Ilarraza, Gorka Labaka, Mikel Lersundi, Kepa Sarasola
  • Euskara eta hizketa-teknologiak, Igor Odriozola, Inma Hernaez, Eva Navas

III. Aplikazioak eta azterketa teorikoak

  • Gazte hizkerak eta hizkera gazteak, Kike Amonarriz
  • Euskaljakintza: euskara eta teknologia berriak, Maite Goñi
  • “Ikasys”, norbere trebakuntza sistematikoaren bidez egiten den ikasketa, Maite Gomez Lete
  • Teknologia idazlearen lagun, Fernando Morillo
  • Katalanaren itzulpen automatikoa, Mikel L. Forcada

Read this document on Scribd: Euskara eta teknologia berriak: euskaljakintza

Ia edozertarako wiki: wikia lan-koaderno gisa

Aitortu beharrean nago gero eta gustukoago ditudala wikiak. Euskaljakintza blogari ekin nion urte berean hasi nintzen wikiak erabiltzen eta garai batean, wikiak sortzeko plataforma ezberdinak ezagutu ahala, edozein aitzakia ona egiten zitzaidan ezagutu berri nuen plataforma horrekin saltseatzen hasteko. Horrela, wiki-mokaduak jaten hasi nintzen han eta hemen (Wikia, Jotspot, PBwiki, Writeboard… geroxeago, Nirewiki). Wikietatik blogwikietarako bidea ere egin nuen. Gogoratzen fase hura? Bi gauza baten prezioan, hiru, lau…nork gehiago?). Iaz lankideei Wetpaint plataforma erabiltzen ikasteko ikastaro bat eman nien. Moodle-eko wikiarekin ere maite-kontuetan ibili nintzen, baina azkenean ez ginen probetxuzko ezertara iritsi.

Egun, batik bat, Wikispaces eta Google docs (garai bateko Writely) erabiltzen ditut; dena den, Google Sites-i ere, jotspoten itxura berriari, izugarrizko aukerak ikusten dizkiot (Google docs-ekin integrazioa, besteak beste). Zoritxarrez, hainbat html kode txertatxean, Wikispacesek ez bezala, arazoak ematen ditu; beraz, oraingoz zeregin oso zehatzetarako baino ez dugu erabiltzen.

Gauzak horrela, amaitzear dagoen ikasturte honetan, zuku berezia atera diogu Wikispaces plataforman sortutako wiki ezberdinei. Ondorengo zereginetarako erabili ditugu, besteak beste:

  • Taldean lanak egiteko: literatura, denon artean idatzitako istorioak (1, 2) …
  • Informazio biltzeko: Hautaproba prestatzeko, orientazioa bideratzeko
  • Ikasleengandik modu azkarrean informazio ezberdina jasotzeko: EGAko emaitzak , piropo lehiaketako piropoak…
  • Ikasleen lan-koaderno gisa.

lan-koadernoa

WIKIA LAN-KOADERNO GISA

Sorrera

Dakizuen bezala, DBHO 2. mailan Euskal Hizkuntza eta Literatura irakasgaia lantzeko ez dugu, ez testulibururik, ezta lan-koadernorik ere, eta asteko hiru egunak gure lanketa ezberdinak burutzen ordenagailu gelan ematen ditugu. Bada, azken urteetan betiko koadernoaren zeregina beteko zuen tresnaren baten falta sumatzen nuen. Euskaljakintza sortu genuenetik, ikasleek euren zirriborro guztiak ikastolako zerbitzarian dituzten karpetetan gordetzen zituzten. Horrek esan nahi du lanak etxean amaituko bazituzten, klaseko azken minutuak pendrivean gordetzen edo euren buruei korreoz bidaltzen pasatu behar zituztela. Horretaz gain, nik ez nuen lanketaren jarraipena egiteko aukerarik eta, hori gutxi balitz, lanak amaitzen zituztenean, posta eta Moodle plataforma wordeko dokumentuez gainezka izaten nituen zuzenketen zain. Garbi neukan lan gehiago suposatuta ere, garrantzitsua zela ikasleek euren zuzenketen artxiboa gordetzea. Badakizue, bestela, zer gertatzen den askotan idazlanekin: denbora mordo bat zuzentzen pasatu eta gero, orokorrean orri soltetan egiten direnez, bada, auskalo non azaltzen diren…

Hori guztia txarra izanda ere, ez zen okerrena. Lan horiek guztiak zuzentzeko jarraitzen nituen urratsak tamalgarriak ziren: wordeko dokumentuak ireki eta zuzenketak egiten hasten nintzen (akatsak gorriz zirrimarratu, zuzenketak urdinez, egitura traketsak berdez…). Dokumentua gorde eta ikasleei ebaluazio txantiloiarekin batera, zuzenketaren bi bertsio bidaltzen nizkien: bata, zuzenketa eta kolore guztiekin eta, bestea, erabat zuzendua, euskaljakintzan argitaratzeko prest. Laburtuz: denbora mordo bat!

Horrek beste bide batzuk urratzera eraman ninduen. Hasieran, Tablet PC baten bitartez zuzenketak egitea pentsatu nuen (eskuzko zuzenketaren pausoak jarraituz, baina zuzendutakoaren erregistro digitala gordez). Prozesua samurtuta gelditzen zen; dena den, honek ez zuen kentzen lanak postaz bueltatu behar izatearena.

Horretan nengoela, ikasleekin taldeko lanak burutzeko erabiltzen nituen wikiak nahi nuen honetarako (eta, gerora ikusi nuen legez, gehiagorako) baliagarriak gerta zekizkidala ohartu nintzen. Beraz, ikasle bakoitzak bere wikia izango zuela erabaki nuen (2A eta 2B).

Helburuak:

  • Ikasle bakoitzak bere gunea izatea edozein zirriborro, lan edo apunte modu errazean gorde eta kudeatu ahal izateko.
  • Ikasle bakoitzak ekoiztutako idazlan guztiak eta hauen zuzenketak toki bakar batean izatea.
  • Bestelako euskarririk ez erabiltzea (pendrive, CDa…).
  • Ikasleek edozein tokitatik sartu ahal izatea (koadernoak ez galtzea, ahaztea…).
  • Irakasleak uneoro eskuragarri izatea ikasleen lanak eta hauen jarraipena, zuzenketak… egin ahal izatea.

Abiapuntua eta antolaketa:

Gelan denbora gehiegi ez galtzeko, iazko udan ikasleei wiki bana sortu eta gonbidapena bidali nien (hau lasai asko eskola-ordu batean egin daiteke). Ikasturtea hasi genuenerako, hainbat ikaslek gonbidapena onartu eta wikian endredatzen hasiak ziren. Ikasturte hasierarekin batera etorri ziren lanean hasteko ezinbesteko azalpenak (orriak sortu, estekak ipini, pertsonalizatu…) eta gutxi gehiago.

Handik aurrera, edozein lanketa egin dugunean, ikasleek orri bat sortu eta bertan gorde dute idatzitakoa. Antolaketa ondorengoa izan da:

  • Alboko barran ikasturteko atal nagusi bakoitzeko orri bana sortu.
  • Atal nagusi horietatik nahi adina orritarako bidea zabaldu.

Zuzenketak

Aurtengo ikasturtera arte, lehen aipatu dudan lez, idazlanak korreoz (edo Moodle bitartez) jasotzen nituen word dokumentuetan. Dokumentua ireki eta bertan markatzen nituen akatsak. Zuzendutakoa ikasleei korreoz bueltan bidaltzen nien. Ikasleek wikia lan-koaderno gisa erabiltzen hasi direnetik, bertan egiten ditut zuzenketa guztiak. Haien lan-koadernoan sartu, testua editatu eta euren idatzien gainean zuzenketak egin besterik ez dut. Ez dut zertan kolore ezberdin nahiz bestelakorik ipini; izan ere, wikispacesek orri bakoitzaren historiala ikusi eta bertsio ezberdinak erkatzeko aukera ematen baitu. Honela, ikasleek euren lan-koadernoan sartzen direnean, beraiek egindako azken bertsioa eta nik egindakoa hautatuz, bien arteko ezberdintasunak ikus ditzakete. Zuzenketa, gainera, oso grafikoa da, kolore ezberdinetan azaltzen baitira kendutako testua eta txertatutakoa. Wiki bidezko zuzenketak denbora mordo bat aurreztu dit.

testua2   testua_zuzenduta2

Bestelakoak:

  • Wikispacesek mota guztietako kodeak onartzen dituenez (aurkezpenak, bideoak, dokumentuak…), ahozkotasuna lantzeko asmoz egiten ditugun grabazioak ere hortxe txertatu ditugu (bai bakoitzaren audioblogaren kodea txertatuz, baita zuzenean mp3 artxiboak ipiniz ere).
  • Ikasleei wikia lan-koaderno gisa erabiltzea erabilerraza eta praktikoa iruditu zaie eta oso pozgarria izan da beste gai batzuetako apunteak ere hor ipini dituztela ikustea.

Zalantzarik gabe, hurrengo ikasturtean ere wikia lan-koaderno gisa erabiliko dugu erabilerraza, erosoa eta praktikoa delako. Halere, zuzenketak direla eta, oraindik badut zer hausnartu. Noizko zuzenketak markatzeko aplikazio bat, hots, akatsak sailkatuta (ortografia, sintaxia, puntuazioa…) emango dituen tresna bat? Ikasle zein irakasleentzat informeak sortuko dituena? Eta zuzenketa eta balorazioa uztartuko dituena? Bada, horren atzetik nabil azkenaldi honetan eta antzeko zerbait ezagutzeko aukera izan dudala esan beharrean nago. Garatzeke dago oraindik, baina agian zerbait egin dezakegu hori aurrera ateratzeko (aukera ezberdinak aztertzen ari gara). Irakasleontzat interesgarria litzateke, ezta?

Informazio gehigarria: