Gaurkoan txoko honetara ekartzea erabaki dudanak ez du erlazio gehiegirik gordetzen hemen idazten ditugun gaiekin. Blogaren ohiko tematikatik kanpo geratzen da, badakit. Baina ilusioa egiten dit gure familian hain garrantzitsua izaten ohitura zaharra zuekin partekatzea.
Familia guztietan izaten da aurreko belaunaldietatik jasotzen den usadio zaharren bat bizirik mantentzeko konpromisoa. Gurea ez da ohitura zahar asko jarraitzen dituen familia bat. Baina badugu bat, urtero urtero betetzen ahalegintzen garena. Urriaren amaieran, Santa Fe eguna ospatu eta handik aste pare batera, familiako hiru belaunaldiko kideak elkartzen gara (aiton-amonak, aita-amak eta biloba guztiak) eta gure amona zenaren errezeta berbera erabiliz, famili osorako mondejuak egiten ditugu. Bai mondejuak. Zaldibia eta Gaintzan, batez ere, egiten diren eta Goierri osoan kontsumitzen diren hestebete mota berezi bat dira mondejuak. Ardiaren tripaki eta sabela estaltzen duen gantzaz, porruz eta arrautzez betetako odolki zuriak dira eta gure etxean ikaragarri estimatuak dira.
Amona Anttoni Errekalde eta aitona Joakin Okobio baserrietan jaio ziren; biak ziren zaldibitarrak, beraz. Gogoan dut oraindik, txikitan, mondeju garai izaten zenean, amonaren etxera joan eta sarrerako atea irekitzen zuenean, barrutik irteten zen porru usain fuerte eta sarkorra. Gogoratzen dut etxeko pasabide txikian nola ipintzen zituen amonak mondejuak zintzilik amaren laguntzarekin. Eta gero, eguerdian, mahaiaren inguruan esertzen ginenean, zeinen gustura jaten nituen mondeju-zopak (ogi puska erraldoiak mondejuak egosteko salda oliotsuarekin busti-busti eginda) lehendabizi, mondeju muturrak jarraian, eta mondejuen saldan egositako ardikia bukaeran. Sabela bero-bero eginda bueltatzen ginen gero gure etxera 😉
Guk orain amaren etxeko terraza handian egiten ditugu mondejuak (etxe barruan sortzen den kiratsa saihesteko) eta mondeju-zopak eta ardikia menutik kendu ditugu (ezin da esan oso osasuntsuak direnik zopa horiek, ez 😉 ) Horiek dira desberdintasun bakarrak. Beste guztia, orduan amonak egiten zuen modu berean egiten jarraitzen dugu. Amonaren errezeta berbera jarraitzen dugu mondejuak egiterakoan eta ardiaren tripakia eta gantza txikitzeko makina eta inbutuak ere, berak erabiltzen zituen berdin-berdinak dira.
Anaion ilusioa da atzetik datozen ilobek ohitura hau bizirik mantentzea. Egun egiten dugunaren arrastoa gal ez dadin, azpiko bideoa muntatu dugu. Ea hainbeste urtetako ohitura zahar hau ez den hurrengo belaunaldietan galtzen!
OHARRA: aurreko beste urte batean egindako beste bideo bat ere badago ikusgai sarean, baina oraingo honek askoz hobeto azaltzen du mondejuak ekoizteko prozesua zein den.