Horra hor, aspaldi honetan, Youtubetik “Hezkuntza 2.0″ delakoari buruz iristen ari zaizkidan bideoetako batzuk. Oso landuak eta kutsu profesionala dutela iruditzen zait. Zorionak bideo hauen guztien atzean daudenei.
Kategoria: IKTak eta irakaskuntza
Euskal Herriko Ikastolen mapa
Iaz, DBH 1-eko ikasle batek hasiera eman zion orain aurkezten dizuegun mapa honi. Egundoko lana egin zuen arren, amaitzeko astirik ez eta ikasturte honetan amaitzea erabaki genuen. Horregatik, aurtengo DBH 1eko ikasleekin (12 urte) proiektuari heldu diogu eta lan kolaboratzaile gisa amaitzea erabaki genuen.
Horretarako, aurtengo ikasleak kolaboratzaile gisa gonbidatu nituen mapa horretan eta gure posta zerbitzua erabiliz, egin beharreko lanaren xehetasunak helarazi nizkien. Horra hor ezaugarri nagusiak:
- Hasita zegoen mapa bukatzea zen lanaren xedea
- Gela bakoitzak lurralde ezberdinak hartu behar zituen
- Ikastolen Elkartearen gunean dauden datuak erabili behar zituzten mapan kokatzeko
- Kokapena ahalik eta zehatzena bilatu behar zuten
- Ezagutzen dituzten tresna kolaboratzaileak erabiliz, norberak sartu beharreko ikastolak zehaztu behar zituen
Ikusten duzuen bezala, nahiko sinplea da erabilitako sistema eta saio bakar bat nahikoa izan da orain aurkezten dugun mapa hau “osatzeko”. Eta kakotxen artean kokatzen dut, amaitu gabe dagoelako. Mapa amaitzeko zuen laguntza eskatu nahi dugu.
Lan honekin, beste gauza batzuen artean, lan kolaboratzaileek duten ahalmen ikaragarriaz ohartarazi nahi nien. Hau da, bakoitzak jarritako ale txiki batekin, behar bezalako baliabideak erabiliz, gauza txukunak eta indar handikoak egin zitezkeela frogatu nahi nien.
Nik uste dut hori bizi dutenez, nahiko ongi barneratu dutela, baina orain pausu bat gehiago eman nahi dut eta horretarako zuen laguntza behar dut. Ikasleek eginiko mapa horretan akats batzuk ikusi nituen eta ikastola batzuk sartu gabe gelditu dira. Horregatik, zuen laguntza eskatzen dut ikusten dituzuen akatsak iruzkinetan adierazteko. Beraiek harpidetuta daude blog honen iruzkinetara eta zuen zuzenketen berri berehala izango dute. Honela, ikasleak ohartuko dira lan mota hauen beste ezaugarrietako bat jendearen partaidetza eta elkarreragina dela.
Euskal Wikipedian ekarpenak egiten jarri nahi ditut, baina ez nuke nahi “derrigortuta” horrelakoetan jartzea. Aitzitik, konbentzituta eta gogoz ikusi nahi ditut. Hiritar gisa jokatu dezatela, gutxitan aitortzen zaien protagonismoa hartu eta euren etorkizunerako horren beharrezkoak izango diren lan egiteko era hauetan trebatu eta ezagutu ditzatela.
Aldez aurretik, zuen zuzenketak eskertu nahi ditut, nire ikasleentzat adibide bikaina izango dira eta, bide batez, ikastolen mapa hobe bat eraikiko dugu.
Ikastolen geroaz
Aste honetan, Donostiako Ikastolen Etxean, mintegi interesgarri batean parte hartu dut. Bertan, Belgikatik etorritako Xavier Roegiers eta Alexia Peyser adituen laguntza eta ekarpena izan dugu parte hartu dugun ikastolek eskaintzen dituzten zerbitzu guztietako arduradunok eta ikastoletako beste eragile batzuk.
Mintegi honen helburua, ostiralean esaten nuen bezala, gure geroaz hausnartzea eta irakaskuntzan aurreikusten diren aldaketa sakonen aurrean gure bidearen ildo nagusiak zehaztea zen. Horretarako, ikastolok eskaintzen ditugun zerbitzu ezberdinetako (bertsolaritza, ikasmaterialak, eleaniztasuna, Xiba, IKT…) arduradunak, zuzendari batzuk eta ikastoletako beste arduradun batzuk bildu ginen “Integrazioaren pedagogia” delakoaren proposamenak entzun, landu eta gurera egokitzeko, beste gauzen artean.
Zinez, oso egun interesgarriak bertan bizi izan ditudanak. Oso garrantzitsuak diren gaiak mahai gainean jarri eta eztabaidatzeko aukera izan dugu: ikasle eta irakaslearen profil orokorra eta espezifikoa, ikasmaterialen izaera, ikastolen antolakuntza… Nolanahi ere, eztabaida honek hasi besterik egin ez duenez, ez naiz gehiegi luzatuko dagoeneko aztertzen ari garen gaietan, nire iritziz, jorratu beharko genituzkeen beste gaiak edo faltan botatzen ditudan gaiak proposatzea izango da mezu honen helburua.
Beharbada, baten batek esango du ezin direla munduko arazo guztiak mintegi batean jorratu eta arrazoia dauka, baina gure etorkizunerako horren garrantzitsuak diren erabakiak hartzeko garaian gauden honetan, derrigorrezko erabaki batzuen inguruko hausnarketa sakonagoa burutzeko ahalegin berezi bat egin beharko genukeela iruditzen zait. Horregatik, jarraian aipatuko ditudan gaiak, burutzen ari garen hausnarketa horretan sartzea da nire proposamena.
- Ikastoletako eragile guztien partaidetza: gisa honetako erabakien aurrean, ez al litzateke komenigarria izango guztion partaidetza bultzatzea eta bermatzea? Oraindik ez al gara jabetu Inteligentzia Kolektiboaren garrantziaz? Zergatik ez dugu wiki publiko bat abian jartzen lan hau (beste lan guztiekin gauza bera proposatuko nuke) aurrera eramateko?
- Korronte pedagogiko ezberdinak aztertu: “Pedagogia de la Integración” delako hori ez al dugu beste korronteekin kontrastatu behar? Esaterako, guztion etorkizunerako horren garrantzitsua den “Sarean lan egitea” ezin dugu eztabaidatik at utzi. Konektibismoa, Edupunk… bezalako teoriak ere aztertu beharko genituzkeela iruditzen zait.
- XXI. mendeko ikastolon hezkuntza proiektua: gauza batzuk nahiko garbi dauden bitartean, beste asko, nire ustez, mahai gainean jarri beharko genituzke, hala nola; teknologia irekia, eduki irekiak eta ezagutza irekia izango dira gure ardatz edo copyright-ek jarraituko du gure ikurra izaten? Zein izango da gure ikasmaterialen izaera, eginkizuna eta erabilera? Gure ikasgelen diseinuak betikoa izaten jarraitu behar al du edo gela irekien kontzeptua zabaltzen hasiko gara? Gure baliabide propioak sortzen jarraitu behar al dugu edo “mashup”-en kultura gureganatu eta dagoeneko oso ongi funtzionatzen dutenak euskaratu, egokitu, zabaldu… eta erabiltzen hasiko gara?
- XXI. mendeko ikastolen eredu instituzionala: “Ikastolak orain eta gero” izeneko dokumentua eztabaidatzen ari gara betiko eskemetan oinarrituta. Aurreikusten ari den erakunde horretan, non daude “Enpresa irekia“, “Crowdsourcing” edo “Enpresa 2.0” bezalako ideien zantzuak? Horretaz ez al dugu eztabaidatu behar? XXI. menderako, XIX. mendeko hierarkizatutako egiturei eutsi behar al diegu?
- Euskal Curriculuma: ikaragarrizko lana egin da bere ekoizpen prozesuan eta geurea egin dugu, baina aurreikusi al dugu mekanismoren bat egokitzapenak, eguneraketak edo aldaketak egiteko? Hori egin ezean, beldur naiz, Espainiako Konstituzioarekin gertatzen den bezala, ez ote zaigun “totem sakratu eta ukiezina” bihurtuko. Dagoeneko, aldaketa proposamen batzuen aurrean, argudio gisa, “Euskal Curriculuma” entzun izan dut eta horrek sekulako beldurra ematen dit.
Gaur bertan, El Caparazón-en irakurritakoak (zenbat ikasten dut blog horrekin!) gure funtzionamenduan egin beharreko hausnarketaren beharra berretsi besterik ez dit egin.
La gestión del conocimiento que se realiza correctamente no tiene por objeto extraer y almacenar sabiduría: Su objetivo es facilitar el intercambio de conocimientos y la colaboración entre los miembros de un grupo determinado, ya sea empleados, directivos o investigadores.
En lugar de obligar a la gente a adaptarse a las normas del sistema, un buen sistema de KM debe centrarse en las necesidades, las preferencias y la estructura de los conocimientos a la que la gente sea afín.
En lugar de “el conocimiento es poder”, la cultura organizativa del futuro, por tanto, debería decir “compartir es poder”.
…
En el mundo wiki no deben existir las jerarquías. Deben crearse entornos abiertos al caos.
¿Quien controla el caos? La sabiduría de las multitudes, la inteligencia colectiva. Lo diría Linus Torvalds en una frase célebre: “Si están disponibles los suficientes ojos, todos los errores son superficiales “.
Nik uste dut bide onetik goazela. Baina ahalegin berezi hau orain egiten ez badugu, epe motzean, beste bat handiagoa egin beharrean egongo garela aurreikusten dut. Horregatik, nire iritziz, abagune historiko honetan, ezin diogu errealitate berri horri bizkar eman, damutu nahi ez badugu, behintzat.
XXI. mendeko ikaslearen profila
Aste honetan, Euskal Herriko Ikastolak antolaturiko mintegi batean egon naiz. Ea asteburu honetan mintegiari buruzko mezua idazteko astirik dudan.
Irakaskuntzan aldaketa sakonak ate joka ditugu eta mintegiaren helburua gure geroaz hausnartzea eta aldaketa sakon horien aurrean gure bidearen ildo nagusiak zehaztea zen. Egia esan, lan sendoko hiru egun izan ziren, baina azpiko bideoan agertzen denaz ez genuen apenas ezertxo ere hitz egin eta bidea hasi besterik ez dugunez, horra hor nire proposamena hurrengo saioetarako.
Bideoaren egilea: Wendy Dreler Ea aurki euskarazko bertsioa jartzeko moduan gauden.
Ikasys Proiektua Jakintzan
Makina bat zailtasun gainditu ondoren, Ikasys izeneko proiektua abian da gure ikastolan.
Proiektu hau Ikastolen Elkartearen eskutik iristen zaigu eta bere garapenean gure ikastolak oso parte hartze handia izan du. Ikastolako irakasle guztiok milaka jarduera presatzen aritu ziren iazko ikasturtea eta, hori gutxi balitz, bi irakasle 6 hilabetez Ikastolen Elkartera joan ziren proiektuaren xehetasun guztiak zehaztera eta erabilgarritasuna bermatzera.
Aurten, proiektua gure ikastolara iritsi da. Bi armairu mugikorrak 52 ultra-eramangarriz hornituta (bat Ikasys proiektua lantzeko eta beste bat Txanelako IKT jarduerak burutzeko) ekarri ditugu. 
Horretaz gain, bi arbel digital interaktiboak dagozkien proiektore, eramangarri eta lanparekin ere jarri ditugu. Beraz, egundokoa da gure Lehen Hezkuntzak dituen baliabideak metodologia berritzaileetan eragiteko. Gainera, erabiltzen ditugun ordenagailu txiki horietan, UBUNTU izeneko sistema eragile askea eta euskaraz erabiltzen dugu. Horrekin, jorratuko dituzten gaiak lantzeaz gain, software askearen erabileran ohitzen eta trebatzen hasten dira txiki-txikitatik, software pribatiboak sortarazten duen menpekotasun maltzurrarengandik askatuz.
Ikasys Proiektura itzuliz, aurten, 17 ikastola gara proiektua jorratuko dugunok. Izan ere, Ikastolen Elkartea eta EHU (Euskal Herriko Unibertsitatea)ren gidaritza, jarraipen eta kontrolpean pilotu gisa arituko gara. Dagoeneko, hasierako froga bi egin zaizkie eta astero-astero EHUko kide bat gure geletan egongo da proiektuaren jarraipena egiten. 
Amaieran, beste froga bat egingo zaie eta lortutako datu guztiekin proiektuaren balorazioa gauzatuko da. Beraz, oso lan sakona proiektu honen atzean dagoena eta espektatiba oso handiak zabaldu dituena ikastolon komunitatean.
Proiektuaren inguruko informazio gehiago bere webgunean topa dezakezue: Euskaraz edo Gazteleraz.