Kategoria: IKTak eta irakaskuntza

Pasa den urriaren 19an jakitera eman nuen bezala, ikasturte honetarako blogintzarekin lotutako proiektu berri bat bultzatu dugu gure ikastolan, alegia, nire DBHO 1eko ikasleek blogari bihurtze prozesuari ekin diote.

Hasieratik garbi nuen proiektua aurrera eramatea ez zela batere erraza izango. Baziren pisuzko arrazoiak proiektua bertan behera geratzeko, horien artean nagusiena, nire ikasleen jarrera ezkorra zen. Beraien lanak interneten publikatuta ikusteak beldur puntu bat eragingo ziela uste nuen eta, ondorioz, ezezko garbi bat jasotzea espero nuen. Azken finean ikastola barruan gauzatzen diren lan eta proiektuak hortxe geratzen dira, ikasle-irakasle-guraso harremanari dagokion esparruan. Baina beraien lanak publiko bihurtzen diren heinean eragina eta oihartzuna areagotu egiten da eta, nire ustez, honek segurtasun eza sortarazten die ikasleei.

A ze oker nenbilen!. Nik espero nuena baino jarrera baikorragoa agertu zuten eta, blogekin hasi eta handik gutxira, beraien proiektuek izan duten oihartzuna ikusirik (I, II eta III), lanari ilusioz beteta ekin zioten.

Garbi esan behar dut blogetan idaztea ez zela izan ikasleek eurek eskatutako zerbait, baizik eta nik sartu nien “enbolatu” bat. Nire helburu nagusia ikasleak teknologia berrien erabileran trebatzea zen arren, bazeuden atzean beste arrazoi desberdin batzuk. Hauen artean, nortasunaren garapenarekin zerikusia zutenak (pertsonalitate itxiko ikasleek beraien jarrera irekitzea blog batean beraien gogoetak idatzi), arlo akademikoarekin zerikusia zutenak (hizkuntzan arazo larriekin dabiltzan ikasleentzat motibazio tresna bilakatzea), taldeko lanarekin zerikusia zutenak (HTML eta CSS kodea menperatzen duten ikasleek bere gelakideekin dakitena konpartitzea)….. Hau da, irakasleok eguneroko lanean, beste hainbat tresna erabiltzerakoan, finkatzen ditugun helburu berdinak nituen blogen erabilerarako. Desberdintasun nagusiena zera da: azken hauetan egindako lanaren ebaluatzailea irakaslea soilik izan arren balorapena bloga irakurriko duen edonor izan daiteke. Eta horrelakoetan gertatzen den bezala, beti dago norbait aurrean aipatu dudanetaz “enpanatzen” ez dena eta euskara garbi, puru eta orbangabe baten defentsaren izenean, horrelako proiektuak pikutara bidaltzen ahalegintzen direnak.

Afganistango mendietan bezala, zoritxarrez euskal blogosferan ere baditugu “talibanak euskararen izenean”, beraien begi, belarri eta sudur puntatik baino haratago ikusten ez duten horietakoak, hondora begiratu ordez formarekin geratzen diren horietakoak eta, guzti hori, jakina, turbante eta bizar handi baten atzean ezkutaturik (alegia, izenorde “orijinal” batekin sinatzen duten horietakoa).

Begibelarrietan oraindik mina izango duen talibanari hitz pare bi:

• Kontzienteak gara gure ikasleak (gaur egungo ikasle askorekin gertatzen den bezala) askoz txukunago idatzi behar dituela bere artikuluak eta horrela esan diogu, behin baino gehiagotan, bai IKTerook baita bere hizkuntzako irakasleak ere, noski. Badaki berak ez dizkiogula onartuko edonola idatzitako artikuluak; badaki ere egingo zaion ebaluazioa idatzitako artikuluen egokitasunaren araberakoa izango dela; badaki ere blogaren bitartez Jakintza ikastolaren ordezkari publikoa bilakatu dela eta erantzukizun horri serio heldu behar diola. Baina zin dagizuet ikasle hori ilusioz beterik dagoela bere blogarekin. Astero hiruzpalau artikulu idazten ditu, gehienak akatsez josita bai, baina ez du euskararekiko horrelako konpromisoa bere bizi akademiko osoan hartu. Urte askotan lortu ez duguna, aurten errealitate bat da blogei esker. Beraz, ez naiz ni izango aurrerapauso honi zangotraba jarriko dionik bere “iruzkin inteligenteak” non zintzilikaturik ez dakien sasi-euskaltzain baten iruzkinen ondorioz.
• Nire gelako ikasleen errealitatea zein den aurretik ezagututa, agian oker jokatu nuen nire ikasleei euskaraz idaztea eskatu nienean. Talde honetan gaztelaniarekin eta ingelerarekin arazoak dituzten beste hainbat ikasle ere badira. Beharbada, euskaraz idatzi eta mintzatzeari utzi eta, bigarren ebaluaziorako, ingeleraz edota, zergatik ez, gaztelaniaz idatzitako blog bat argitaratzea eskatuko diet.
• Zu, eta zu bezala, blogosferako “mendi izkutuetan” ibiltzen zareten horiei eskakizun bat: kritikak, eraikitzaileak diren heinean, ongietorriak izango dira (eta prest gaude zuen iritziak jasotzeko, blog honetan edo ikasleek eurek sortu dituzten blogetan). Bitartean, utz itzazue bakean nire ikasleak.

Badira, honez gero, egun dezente irakaskuntzarekin zuzenean erlazionaturiko bidalketa bat argitaratzen ez dugula leku honetan. Garaia da, beraz, irakasleontzat bereziki interesgarriak izan daitezkeen albisteen berri emateko.

Nora Aznar-en “Escuela y TIC” blogean arbel digitalaren erabileraren inguruko artikulu interesgarri bat irakurri berri dut. Artikulu honetan arbel digitalaren definizio zehatza emateaz gain (ez dakit irakasleok garbi dugun zein den arbel digital eta arbel interaktiboaren arteko desberdintasuna) web interesgarri baten helbide bat ematen du. Bere izena La Pizarra Digital da eta bertan baliabide honen inguruko informazio ugari aurki dezakezue: arbel digitalaren erabileraren inguruan egindako ikerketa azaltzen dirak, proiektu desberdinen berri ematen da eta dokumentazio eta baliabide ugari eskaintzen dira.

Askotan, irakasleon artean komentatzen dugu ez dela nahikoa izaten gure ikastetxeak baliabide materialez hornitzea, baizik eta, askotan gure irakasleei oinarrizko prestakuntza teknikoa eskaini behar diegula, baliabideen aplikazio errealen ereduak eman behar dizkiegula horrelako tresnekin trebatzen joateko.  Hori da, hain zuzen, ere webgune honetan topa dezakezuena.

Etxe desberdinetako arbel digitalen zerrenda bat ere konsulta daiteke orriaren amaieran. Hauen artean ezagunenak SMART eta 3M etxeetakoak direla iruditzen zait. Etxe desberdinetako modeloak aztertu ondoren, Interwrite etxeak aurrekoek eskaintzen ez duten, eta benetan gustatu zaidan,  produktu bat  saltzen du.  Arbel interaktiboaz gain aukera ematen du bluetooth konexioaren bitartez honekin harremanetan jartzen diren arbel txikiak erabiltzeko. Ikasleek arbeltxo hauek erabiliz (wmv bideoa) aukera dute beraien mahaietatik mugitu gabe, arbel nagusian azaltzen zaienarekin interakzionatzeko.Ideia interesgarria benetan.

Bukatzeko, aipatu behar da produktu hauen prezioak asko merketu direla azken urteotan. Agian garaia da horrelako arbel bat gure ikastolara ekartzeko. Ondo pentsatu beharko dugu.

Proiektu berriarekin hasi nintzenetik nire lanaren denbora zati handi bat interneten pasa dut baliabideen bila. Aurreko ikasturteetatik banuen zerrendatxo bat sortua fisikako applet-ak dituzten hainbat web orriekin. Halere faltan botatzen nituen simulazio eredu berriak eta fisikan lantzen ziren hainbat eduki espezifikoen inguruko multimedia baliabide gehiago. Nire arakatze lana bi bideetatik eraman ditut: alde batetik Google-en mota guztietako hitz klabeak jarriz eta lortutako emaitzen azterketa eginez (pazientzia dezentekin egindako lana) eta bestalde fisikarekin loturiko weblogak bilatuz; pentsatzen nuen bizpahiru helbide ezagutuz poliki-poliki nire erreferentzien zerrenda handitzen joango zela. Baina era batera edo bestera, lortu ditudan helbide interesgarriak ez dira hainbeste izan. Halere, orain dela egun pare batetik hona nire zortea aldatu egin da.

Por Las Tierras de los Banu Qasin irakurritako artikulu batean -tik feed bat jaso nuen eta bertan MERLOT izeneko (Multimedia Educational Resource for Learning and Online Teaching) webgune baten berri izan dut. Web estatubatuar hau goi mailako irakaskuntzan (High School and University) erabilgarriak izan daitezkeen baliabideen loturen datu base erraldoia da. Bertan indexaturiko lotura zerrendak arlo mota desberdin askotarikoak dira. Helbideaz gain webgune bakoitzean lortu daitekeen informazio motaren berri ematen da eta zenbaitzuetan erabiltzaileen iritziak ere jaso daitezke. Bilaketa sistema oso potentea du: bilaketaren aurretik parametro mordo bat zehaztu daitezke bilaketaren emaitza guk nahi duguna izan dadin. Egun hauetan fisikako gaiarekin lotura duten helbideen bila aritu naiz eta esan beharra daukat zerrenda izugarria dagoela. Egun batzuk beharko ditut hemen agertzen den guztia behar den bezala analizatzeko.

MERLOT-en saltseatzen ari nintzela, Communities atalean, beste bi helbide interesgarri aurkitu ditut. Lehenengoak SMETE du izena eta aurrekoa bezalako zerbitzua eskaintzen du baina zientziarekin zerikusia duten gaientzat bakarrik. Fisikan 1400dik gorako erreferentziak aurkitu ditut adibidez.

Azkenik, EdNA (Education Network Australia) webgunean interneteko baliabideak aurkituko dituzue Australiako kurrikulumera egokituak. Bi eremu nagusi ditu: lehenengoan Australiako hezkuntza sistemaren direktorio bat du eta bigarrenean, online baliabideen datu basea eskaintzen du. Azken hau da agian irakasleo gehien interesatzen zaiguna.

Beraz, arlo jakin baten inguruko multimedia materiala lortu nahi baduzue (zuek edota zuen ikasleek ere, noski) proba ezazue hemen, baietz aurkitu!

Behin baino gehiagotan, aipatu dugu, hezkuntzaren munduan, IKTen erabilera ez dela oso eraginkorra eta, askotan, erabat baztertuta daudela. Horregatik, gaur azaldu nahi dudana ez dakit ez ote den alperrik izango, baina baten batek etekina ateratzen badio, hainbestean.

IKTen egoera gure ikastetxeetan aztertzen dugunean, ohartzen gara era sistematikoan erabiltzen dituzten ikastetxe gehienetan, aplikazio informatiko eta jolas didaktiko batzuen inguruan gauzatzen dela. Oso gutxi dira interneteko baliabideak erabiltzen dituztenak eta are gutxiago IKTak irakaskuntza-ikaskuntza prozesuan aldaketa sakonak ezartzeko. Baina nik dakidala, behintzat, ez dut bakar bat ere ezagutzen programazioaren oinarrizko kontzeptuak LHko ikasleekin lantzen dituenik. Ez zait iruditzen gai hau horren larria denik, baina beste gai askotan egiten den bezala, ez legoke gaizki programazio hizkuntzen hastapenak adin hauetan jorratzen hastea.

Horretarako, C-Jump izeneko mahai jokoa erabil dezakegu. Igor Kholodov programadore errusiarrak asmatutako mahai joko honekin, Java edo CC++ programazio hizkuntzen oinarrizko ezagutzak era ludikoan lantzeko aukera izango genuke. Adituen hitzetan, aspergarri itxura izan dezakeen arren, oso didaktikoa da. Joko honetan, jokalariak eskiatzaileak dira eta jaitsiera ahalik eta azkarren burutzeko, informatikako kodeen itxura dituzten aginduak jarraitu behar dituzte. Kode horiek bideak itxi eta irekitzen dituzte, jokalariak kodeak interpretatu beharko ditu helmugara ahalik eta azkarren iristeko.

Duela hilabete pare bat, gutxi gorabehera, C-Jump-en arerioa izan daitekeen programa bat atera zen: Little Wizard. Programa hau helburu berdintsuekin sortu da eta hemen dohain jaits daiteke. Nik jaitsi eta instalatu ondoren, probatzen hasi eta nahiko gaizki moldatu naiz, hori ere aitortu beharra daukat. Denbora gehiago eskaini beharko diot, baina nire lehen inpresioa ez da batere txarra izan. Ikusiko dugu.

Informazio gehiago: Tecno4all

Gure ikastolan, azkenaldi honetan azpiegitura mailan egin diren inbertsioen ondorioz eta baliabide hauei esker erabiltzen hasi garen aplikazio berrien eraginez, irakasleriaren betiko rolaz gain eginkizun berriak sortu dira. Egoera honek arazoak sortu ditu gure eguneroko lan dinamikan eta, horren ondorioz, prestakuntza saio batzuk antolatu ditugu ikasturte hasiera honetarako. Konszienteak izanik teknologia berrien erabilerak irakaskuntza eredu berri bateruntz garamatzala eta iazko ikasturtearen amaieran hartutako konpromisoekin bat eginez, bidea egiteari ekin diogu.

Pasa den irailaren 1etik hona gure intranetaren erabileraren inguruko ikastaro trinko bat prestatu dugu. Intranetaren erabilera gure eguneroko lanaren muina bilakatzen ari da baina tresnaren garapena ez doa gure irakasleek jaso duten prestakuntzarekin bat. Horrela, material bat prestatu zaie intranetak dituen modulu desberdinen oinarrizko erabilera ikas dezaten; eskuliburu bat eta modulu bakoitza azaltzen duen bideotutorialak prestatu dizkiegu. Jadanik ikastaroaren azken saioetan gaude eta balorapen positiboa egiten dugu.

Gaur edukien sindikazioa nola gauzatzen den ikasteko unea heldu da. Sindikazioaren esanahia, Bloglines-en kontua sortzea, norberak bere kontura feed-ak gehitzea… hau guztia aritu gara praktikatzen. Batzuk hobetoxeago besteak ez hain ondo, batzuk gogotsuago besteak kexatiago… horrelaxe pasa dugu saioa bakoitza bere ahaleginetan baina denek jarri dute borondatea. Eta egia esan ezin naiz kexatu. Ikastolako irakasle taldeak, orokorrean, borondatea eta nahia adierazten du horrelako saltsatan sartzen denean. Nahiz eta batzuk besteak baino trebetasun gehiago izan azalpenak jasotzerakoan ikustekoa izan da nola lagundu diren elkar, gaur eta ikastaroak iraun duen saio guztietan; baten beharren atzetik beti egon da lankide baten laguntza eta, ni pertsonalki, balorazio horrekin geratzen naiz.

Eta agian zuetako norbaitek pentsatuko du; eta zertara dator orain horrelako disertazioa?. Kontua da orain dela egun batzuk Enrique Dans-en artikulu hau irakurri nuela. Eta gaur ikastaroa egiten ari ginela burura etorri zaizkit hemen aipatzen dituenak. Nire buruarekin ari nintzela artikuluan aipatzen diren portzentaiak gure ikastolara estrapolatu ote daitezkeen pentsatzen aritu naiz. Ez dut esango gurean ez daudenik “teknofoboak” baina, dudarik gabe, ez artikuluan aipatzen diren proportzioetan. Normala den bezala gure irakasleriak bere kezkak adierazten ditu IKTen erabileraren inguruan, zailtasunak ikusten dituzte IKTak eguneroko lanean erabiltzerakoan… astakeria izango litzateke hori ez onartzea. Baina, salbuespenak kenduta Jakintzako irakasleriak interesez jarraitzen ditu horrelako ikastaroak. Bai, badakit ezkorren presentzia ere badugula gure artean (ez bakarrik arlo honetan, noski) baina garbi dagoena teknofoboen jarrera, lehenago edo beranduago, aldatu egin beharko dela eta hobe lehenago beranduago baino. Adibide gisa esango dut gaurko saioan irakasleei azaldu zaiena ikasleei beraiei ere azaldu zaiela orain dela egun batzuk, konkretuki LHko 5. mailako, DBH1eko, DBHO 1eko eta DBHO 2ko ikasleei. Harrigarria benetan nolako erraztasunez jaso dituzten emandako azalpenak eta Enrique Dans-ek bere artikuluan dioen bezala…(interesgarriak oso, erantzunetan aurki daitezkeen iritzi desberdinak; irakurtzeko tarte bat hartzea merezi du)

“Si te dedicas a enseñar a otros, tienes que hacerlo en el contexto que marca tu entorno. Si tu entorno vive una revolución tecnológica que hace que TODA la información esté al alcance de los estudiantes, tendrás que cambiar tu metodología, porque tu negocio ha cambiado. Tendrás que enseñar a buscar, a tener criterio, a comprender, a interiorizar. Es indispensable seguir esa revolución tecnológica e introducir sus consecuencias en tus contenidos, o serás culpable de contribuir a generar una generación de estudiantes desconectados de su entorno”

Ez dago bueltarik.

Bukatu baino lehen, konszientea izanik Jakintzako ikasle eta irakasle askok gehitu dutela gure feed-a Bloglines-era, gonbidapen bat luzatzen diet denei gai honen inguruan dituzten iritziak, kexak, iradokizunak… erantzunen eremuan idaztea. Ea denon artean eztabaida polita sortzen dugun.