Kategoria: IKTak eta irakaskuntza

1996.eko urrian, Euskal Herriko ikastolen hirugarren Batzar Nazionalean euskal curriculum propioaren beharra aipatzen zen. Esan eta egin. Urte hauetan guztietan, lan-talde ezberdinak lanean aritu dira eta lan horretara eragile ezberdinak gehitzen joan dira. Sorreran, ikastolen egitasmoa zena, herriarena dela esan daiteke. Izan ere, aditu, hezkuntza eta giza eragile ezberdinen ekarpenak jasotzeaz gain, administrazioaren babesa izan du. Gutxitan gertatzen den fenomenoa eman da kasu honetan: herri ekimenetik sortutako proiektu baten gurdira administrazioa igo eta elkarlan interesgarri eta aberatsa gauzatzen ari da.

Une honetan, egitasmoa eztabaida eta hobetze fasean murgilduta dago. Prozesu honekin, curriculumaren ildo nagusietatik hasi eta xehetasunetara iritsi nahi da, guztion proiektu bat izan dadin. Horregatik, protagonismoa alde batera utzita, guztiok bat eginda lan egin beharko genuke . Ezin da ulertu, gure gizartean horrenbeste eragina eta indarra duen sare publikoa, prozesu honetatik kanpo gelditzea, are gehiago berau sostengatzen duen administrazioa buru-belarri sartuta dagoenean. Hemendik, publikoko gure lankideei dei bat egin nahiko genieke Sortzen Ikasbatuaz-ekoek egin duten bezala, parte har dezaten.

Bestalde, gure gaiarekin zentratuz, aipamen bat egin nahiko genuke Curriculumaren atal bati buruz, IKTei buruzkoa hain zuzen ere. Beste curriculumetan gertatzen den bezala, hemen ere ez da ikasgai bat bezala planteatzen, lortu beharreko gaitasun bat bezala baizik. Hau da, ikasgai guztietan eta guztiekin garatu beharreko gaitasuna eta ezagutza litzateke. Atal honen atarikoak nahiko garbi uzten digu zein den gai honen funtsa:

Ohiko tresna eta baliabide teknologikoak trebetasunez, erantzukizunez eta espiritu kritikoz erabiltzea, informazio mota oro ekoizteko, biltegiratzeko, berreskuratzeko, lantzeko eta hedatzeko edo komunikatzeko gaitasuna garatu ahal izateko, bai eta norbera eta gizartea hobeto garatzeko egokienak diren informazioak bilatzeko, balioesteko, hautatzeko eta barneratzeko gaitasunak emateko, informazioa ezagutza bihurtze aldera.
Informazio gizarteko hezkuntzaren gaia jorratzean, esaten da teknologia horiek aukera ona direla hezkuntzaren multimedia planteamendua behingoz lortzeko, ikasleek ikaskuntzarako duten gaitasuna indartzen baitu. Multimedia hezkuntzaren kontzeptua ulertzeko, adierazteko baliabide, euskarri eta modu guztiak integratu behar dira: bai liburua, bai Internet, bai eta gaur egun eskura ditugun gainerako informazio edo komunikazio bideak ere. Ikasleak lehen aipatutako hedabide guztietan eskura dugun informazio ikaragarri pilari behar bezala aurre egiten trebatzeko, Informazioa Erabiltzeko Konpetentzia (IEK) ezinbesteko kontzeptua da. Horrenbestez, subjektuek Informazioa Tratatzeko Teknologiak (adibidez, IKTak) erabiltzeko trebetasun aurreratuak eskuratu behar dituzte; kontuan hartuta trebetasun horiek ekintza esanguratsuak egitea edo arazo esanguratsuak konpontzea izan behar dutela helburu. Definizio horren ezaugarri nagusia hau da: komandoen ikaskuntza mekanikotik eta erreminten funtzioetatik aldendu eta eguneroko bizitzako egoera hurbiletan eta interesgarrietan oinarritutako ikaskuntza sustatzea, eta IKTek aberastutako inguruneak erabiliz, curriculumaren beste ikasgai batzuen ikaskuntza eta ezagutza hobetzea.

Hori guztia aintzat hartuz, Euskal Herriko ikasle batek bere derrigorrezko hezkuntza amaitzerakoan lortu beharko lukeena bost ataletan banatuta dator:

• 1. Sistema informatikoen kontrola
  Sare kontzeptuak (intranet/extranet) bereiztea eta hardwareko elementuak behar bezala menderatzea (haien mantenimendua barne), bai eta Sistema Eragile estandar baten terminologia eta funtzioak ere.
• 2. Informazio bilaketa eta hautaketa
  Interneteko nabigatzaile baten funtzio guztiak baliatzen jakitea eta bilaketa aurreratuak eta eraginkorrak egitea.
• 3. Komunikazio telematikoa
  Posta elektroniko estandar baten eta Interneteko beste komunikazio zerbitzuen funtzio guztiak (mezularitza, txatak, foroak…) behar bezala erabiltzea.
• 4. Informazio prozesamendua eta edizioa
  Informazioa (testua, grafikoak, soinua, animazioa, bideoa) eraikitzeko eta editatzeko mota askotako softwarea erabiltzea, eta informazioa testu prozesadoreetan, aurkezpenetan eta web orrietan integratzen jakitea.
• 5. Datuen kudeaketa eta kalkulua
  Egoerak eta gertaerak irudikatzea, datuen egitura bakunak sortuz, kontsultak, txostenak edo grafikoak egiteko.

Eztabaida eta hobetze fase honetan murgilduta gabiltza IKTerook ere. Ikuspegi ezberdinen berri izatea aberasgarritzat jotzen dugunez, zuen ekarpenen zain gelditzen gara. Ea denon artean, baliagarria gerta dakigukeen curriculuma lortzen dugun.

Informazio gehiago: Euskal Curriculumaren web orrian ( Internet Explorer behar da )

Aspalditik honen inguruko artikulu bat idazteko asmoa banuen ere, ez dut ezer egin gaur Euskaljakintzan post hau ikusi dudan arte. Futbol zelai berriaz hitz egiten du eta bertan fotolog baten esteka agertzen denez, bertara jo eta ezaguna egiten zitzaidan gune eta hizkera batekin topo egin dut.

Fotolog, jakingo duzuenez, sarean dohain aurki dezakegun beste baliabide bat gehiago da. Kontua da edonork, alta eman eta gero, egunero argazki bat eskegitzeko aukera ematen duen gune bat izan dezakeela. Argazki bakoitzarekin testua sar daiteke eta iruzkinak egiteko aukera ere badago. Gune hauek gure bailaran puri-purian daude eta Messenger-aren itzalean sorturiko taldeetan hedatzen eta ugaltzen ari dira. Horregatik, fotolog gehienetan, oso erraz identifikatuko ditugu Messenger-eko hizkera edota SMSrena.

Aspaldi honetan, oso kezkaturik jarraitzen ari naiz Goierri inguruko nerabe batzuen fotolog horiek eta, puritanoa ez izan arren, aitortu beharra daukat lotsa sentiarazten didatela erabiltzen duten Euskara kaskarra dela eta. Ni naiz lehenengoa nire Euskara idatzia zuzendu eta hobetu beharko lukeena eta, askotan antzematen ez bada ere, zin dagizuet saiatu, saiatzen naizela. Baina hanka-sartze bat edo beste egitetik hauek egiten dutenera, mundu bat dago.

Ondorengo fotolog hauek ausaz hautatu ditut eta begiratzeko eskatu nahi dizuet. Hori bai, denbora gehiegi ez galdu, izan ere, bat ikustearekin nahikoa da beste guztiak nolakoak izango diren jakiteko.

Fotolog: bat, bi, hiru, lau, bost, sei, zazpi, zortzi, bederatzi eta hamar.

Behar adineko patzientzia izan baduzue, zorionak.

Oraindik gogoan dut gure ikasle baten blogean, bere Euskara kaskarra zela medio, idatzi zuten iruzkina eta horren ondorioz, gurean idatzi genuen erantzuna. Zalantzarik gabe, hauen ondoan, ikasle horrek Atxaga ematen du.

Baina post hau idaztearen arrazoia ez da Fotolog horien salaketa publikoa egitea, hausnarketa txiki bat egitea baizik. Izan ere, fotolog ugari arakatu eta gero, gauza bat egiaztatu dut: egileen artean, gurekin blogari bihurtutako ikasle pare bat besterik ez dagoela eta beste egile guztiak DBH2, 3 eta 4ko ikasleak direla (gure ikastolan blogen lanketa hori egiten ez dutenak, hain zuzen ere).

Puntu bateraino onartu beharra dago lagunarteko hizkera lagunartekoa dela. Helduok ere ez dugu berdin idazten postaz lagun bati mezu bat bidaltzen diogunean edo gure lanean idatzi bat egin behar dugunean. Baina hortxe dago koska!!! Jakin badakigu erregistroz aldatzen egoeraren eta unearen baitan. Horixe da nik, behintzat, gune hauen hedatze eta erabiltzeari leporatzen diedana, azken finean, ikasleak jardun errazenera bideratzen dituztela, hizkuntzarekiko axolagabetasunera, hain zuzen ere. Hortik aterata jakingo balute hizkuntza errespetatzen, gaitz erdi! Halere, irakasleok badakigu, egunero bizi dugulako, hori ez dela horrela. Beraien lagunarteko hizkera (euskara eta gaztelania nahastuz, egitura traketsak erabiliz, berebiziko ortografia akatsak eginez, azken finean, hizkuntza oinarrizko lau hitz eta egituretara mugatuz) gure eguneroko jardunean jasan behar izaten dugu (lanetan, azterketetan…) gauzarik ohikoena izango bailitzan. Irakaslea behin eta berriz okerrak zuzentzen saiatuz eta bueltan jasotzen duguna hauxe izaten da gehienetan: eta zer dago gaizki, ba???

Eguna joan eguna etorri gazteleuskara edo euskañol hau idazteak ondorio lazgarriak dakartza alfabetizazio eta euskararen normalkuntzarako. Gaur egun, hainbeste eztabaidatzen ari den euskara batua eta euskalkien papera eta eremuaren mugak zeharkatu eta gainditzen ditu (bi hauen kalterako).

Beste ikuspegi batetik begiratuta, Teknologia Berrien erabileran alfabetizazio baten beharra nabarmena sumatzen dut. Fotolog bezalako guneak erabiltzen dituztenen ezagutza maila ez dut zalantzan jartzen, baina ez zait iruditzen egin daitezkeen beste erabilpen ezberdinak ezagutzen dituztenik. Gure ikastolako ikasle batzuen fotologak ezagutu nituenetik, “sonda” batzuk bota ditut euren errealitatea hobeto ezagutu nahian eta, hanka sartzeko batere beldurrik gabe esan dezaket, egun, sareak eskaintzen dituen baliabide gehienak ez dituztela ezagutu ere egiten. Gauza bera esan dezakegu internetez duten filosofiari buruz, izan ere, guk horrenbeste goraipatzen ditugun elkarlana eta partekatze bezalako kontzeptuak une honetan beraientzat kontzeptu antzuak direla esango nuke nik. Horregatik, eta beste arrazoi askorengatik, gure ikastolan abian ditugun proiektuekin bete-betean asmatzen ari garela pentsatzen dut, nahiz eta maila guztietara zabaltzea falta zaigun.

Publikoa (PDF)eta aitortua da nire lankidea den Maiteren(Seiren) lana, baina nik uste dut goraipatzeko garaia iritsi dela. Irakaskuntzan dihardugunok ederki asko dakigu zein zaila den adin horretako ikasleen motibazioa piztea eta, are zailagoa, Euskara bezalako gai batean. Gure ikasle helduenek, Hautaprobetako eredua ikusi orduko (laburpena, gaia eman…), ezer berezirik egin gabe emaitza ona atera dezaketela pentsatzen dute. Eta oker dabiltza, izan ere, nota altua ateratzeko zailena eskatzen zaie: hizkuntza maila ona erakustea! Hori ez da buruz ikasten. Hori ez da egun batetik bestera prestatzen. Hori eguneroko lanketa serio eta duin baten emaitza baino ezin da izan. Baina Maitek eginiko lan bikainari esker, motibazioa ez ezik, beste gauza garrantzitsu asko lortu du: Euskararekiko konpromisoa eta jarrera aktiboa, komunitatearekiko jarrera eraikitzaile eta parte-hartzailea, internetek eskaintzen dituen abantailaz baliatzeko bitartekoen erabilera, elkarlanean oinarritutako ohituren sistematizazioa… Zorionak, Maite!!!

Jolaus eta biok beste helburu ezberdinekin hasi ginen eta emaitza ezberdinak izanik ere, zalantza izpirik gabe, pozik egoteko arrazoi ugari daukagu. Beharbada, kasualitatea besterik ez da, baina gure ikasleen jarduna sarean beste era batekoa da. Honek ez du esan nahi Messenger bezalako tresnak erabiltzeari uko egin diotenik, baina beste erabilpen eta tresna ezberdin ugari ezagutzen dute eta bakoitzari dagokion esparrua eskaintzen diote. Funtsean, horrela ulertzen baitugu gure lana: bizitzarako bitartekoak eskaini norberak erabakia har dezan.

Kaixo, azkenean animatu naiz hemen idaztera. Aitortu beharra dut lotsa pixkatekin hasi naizela, baina beno, esaten den bezala garrantzitsuena partea hartzea da.

Askorentzat Podcasting mundua ez da gauza berria. Izugarri zabaltzen ari da. Sarean gai desberdinen inguruan Podcast ugari dira, gehienak ingelesez, baina tira, pixkanaka-pixkanaka gauza zabaltzen doa eta laister euskarak ere atal honetan bere maila emango du. Leku horietara konektatu eta klik batean erraza izaten da sukaldaritzari buruz, naturari buruz edo beste gai bati buruz soinu artxiboak jaistea.

Hala ere, sarritan, horrelako lekuetan uzten dituzten soinu artxiboak, web helbidea edo antzeko zerbait (izenburu edo postdata moduko bat) izaten dute eta beraz zuzenean jaitsitako artxiboa ez da hain erabilgarria.
Hori zuzentzeko bada aplikazioa txiki bat mp3DirectCut izena duena. Aplikazio oso txikia da (instalatzeko artxiboak 158 Kb ditu bakarrik) eta erraz instalatu eta manejatzen da.

Bere webgunean dioen bezala “mp3DirectCut is a non-destructive audio editor and recorder for MP3. You can directly cut, copy, paste or change the volume with no need to decompress your files into a pcm format. This saves encoding time and preserves the original audio quality, because absolutely nothing must be re-encoded.”

Probatu eta esango didazue. Hala ere probak egiteko nik hurrengoa proposatzen dizuet:
bada helbide bat ingelesez txisteak dituena (bi modutara aurkezten ditu: idatziz, irakurtzeko, eta mp3 artxibo bezala, entzuteko). Ingeleseko klaseetan umoreari tartetxo bat egiteko eta aldi berean entzumena, eta zergatik ez beste kultura batzuetako “umore zentzua”, ulertzeko balio dezake!

GeoGebra geometria dinamiko, algebra eta analisirako hezkuntza-aplikazioa da. Sari asko jaso dituen programa duzu. Puntuak, irudiak eta bektoreak modu xume batez eraiki ditzake, baita funtzioen grafikoak ere, besteak beste.
Sortutakoa webgunean oso erraz txerta daiteke. Gainera, Java arkitekturako software hau doakoa da. Gehiago eska al daiteke? Noski! Euskaraz izatea. Zorionez albiste honetan, Gonzalo Elcano irakasleak euskaratu duela jakinarazten zaigu. Albistetik bertatik programa euskaraz jaisteko aukera dago.
Informazio gehiago nahi baduzu hemen klikatu.
Cervantesen hizkuntzan erreferentzia azkarreko gida hemen irakur dezakezu.
Matematikako irakasleek ez dute aitzakiarik Sarean material itxurosoak erakusteko. Beste batzuk ez dugu hain zorte handirik (sniff).

Aurrekoan, Sustatuko Jamaika ikusteko sailean erakarri ninduen izenburu batekin egin nuen topo: nola egin letra zopak di-da batean. Ni ere di-da batean hara joan nintzen. A zer baliabide erakargarria eta erabilgarria irakasleontzat, behinik behin! Gurasoek ere etekina ateratzeko modukoa dela iruditzen zait. Umeak inguruan dituzula, aspertuta, denetik egin dutela eta ez zaizula ezer gehiago bururatzen? Hamar hitz sartu ordenagailuan eta entretenimendua ziurtatuta daukazu! Kasu honetan gainera, usu gertatzen den legez, alde ludikoak hezitzailearekin bat egiten du eta hiztegia aberasteko baliabide egokia suerta dakiguke. Kontua da landu nahi dituzun hitzak laukitxo batean sartu eta, amen esan orduko, letra zopa eginda duzula. Erregistratu gabe gainera!

Eskaintzen dituen aukerak:

1. Zailtasun maila egokitu:

erraza: behera eta eskuinera soilik
arrunta: gora, behera, ezkerrera eta eskuinera
zaila: aurreko guztiak gehi diagonalean

2. Letra zopa inprimatu, zuzenean jolastu edo zure webgunera eraman (html kode bat sortzen du)

3. Ariketa nahi adina aldiz egin

4. Erantzunak ikusi ala ezkutatu …

Zer gehiago nahi??? Bada, eskatzen hasita, landu beharreko hitz horien definizioak azaltzea eskatuko nuke! Eta eskatzen jarraituz, musika pixka bat sartzea, ariketa egitea oraindik gozagarriagoa suertatzeko (ja-ja). Hori bai ondo legokeela!!! Halere, duen gabezia hori gainditzeko, behin hitzak aurkituta, definizioak ikasleek sortzea ere bururatu zait.

Animatu egin naiz eta hortxe sortu ditut biharko ingeleseko klaserako pare bat. Oraingo honetan, aurkitzen dituzten hitzen definizioak edo sinonimoak ahoz eskatuko dizkiet (ahozkotasuna ere lantzeko eta hurrengorako utziko dut definizioak idaztearena). Ea zer moduz ateratzen den!

Beraiekin hasi aurretik, hementxe uzten dizuet adibide bat (kasu honetan ez da oso hezitzailea baina pentsa hitz hauen ordez, zuei burutik pasatzen zizkizuenak jar ditzakezuela…). Beraz, aspertuta dagoen edonori zuzenduta (start sakatu):

Amaitzeko, ideia interesgarria iruditu baina abenturazaleak ez bazarete, hona hemen euskara lantzeko eginda dauden hainbat letra zopa eta denborapasa:

Argia

Habe

Gehiago, euskaljakintzako eskuineko zutabeko jolasean atalean.