KPL: programazio-lengoaia berria gaztetxoentzat

Duela hilabete batzuk, Magic-ek idatzitako artikulu batean, gure ikasleekin oinarrizko programazioa era ludikoan lantzeko baliabide batzuen berri eman zigun.

Gaurkoan gai interesgarri honi berriro heldu nahi diot, Kid’s Programming Language (KPL), gaztetxoentzat espreski garatutako programazio hizkuntza berezia ezagutu baitut . Webgunera bisita egin ondoren jaso dudan lehen inpresioa ez da batere ona izan: hainbeste gif animatu ikusi ditudanean, aplikazio “beterano” baten aurrean egon nintekeela pentsatu dut. Baina errealitatea beste bat izan da. Apenas sei hilabete jarri zela martxan proiektu hau eta jadanik, datorren asteazkenean ospatuko den “2006 Industry Achievement Awards” sarietarako hautagai izendatu dute “Consumer Product Of The Year” kategoripean.

Aurkezpen modura eskegi duten dokumentu honetan (1,7 Mb) azaltzen dutenez, gaur egun aplikazioaren erabiltzaile gehienak 10-16 urte bitarteko gaztetxoak omen dira. Programazioa erakargarria bihur dadin aplikazioa bideojoku sinpleen ekoizpenera bideratu dute eta harritzekoa da zer aplikazio interesgarri gara daitezkeen kode lerro gutxi batzuk erabiliz.

Aplikazioa garatu duten egileen iritziak entzun nahi badituzue eta, bide batez, aplikazioa nola erabiltzen den ikusi, bideo hau aurkitu dut.

Une honetan KPL v1.1 bertsioa duzue eskuragai. Bertsio hau erabili ahal izateko .NET 1.1 bertsioa instalatuta edukitzea beharrezkoa da (zoritxarrez soilik Windows-pean erabil daiteke). Laster kaleratuko dute KPL v2 hobekuntza nabarmenekin.

IKTeroen artean informatikaririk ez dagoela (are gutxiago programatzailerik!) garbi utzi dugu behin baino gehiagotan baina beti izan dugu kezka bat horrelako programazio lengoaia sinpleak gure ikasleekin erabiltzea merezi ote duen edo ez. Gure irakurleen artean programatzailerik egongo balitz, eskertuko genioke aplikazio honi gainbegiratu bat emango balio eta ondoren bere iritzia hemen azpian botako balu.

vyew, etorkizun handiko beste Web 2.0 aplikazio bat

Geroz eta gehiago dira Web 2.0 pegatinarekin sortzen ari diren web aplikazio berriak. Modan dagoela esan dezakegu. Horrelakoetan gertatzen ohi den bezala, ikur honen atzean balio handiko aplikazio asko aurki daitezke baina beste askok ez dute ezer berezirik eskaintzen edota ez daude behar bezain ondo garatuta oraindik.

Atzo gauen Magic eta biok luze aritu ginen vyew probatzen eta biok bat gatoz aplikazioa epaitzerakoan: tresna zertxobait gehiago fintzen badute etorkizun handiko aplikazioa izan daiteke.

vyew, Writelyren antzera, elkarlana edo lan kolaboratiboan lagungarri izan daitekeen beste aplikazio berri bat da. Writelyn testu dokumentu baten gainean lan egiten den bezala, vyewn dokumentu mota askorekin egin daiteke lan baina beti ere hauek irudi bezala tratatuz. Tresna barra txiki batean irudien gainean arrastoak, irudiak, testua… eransteko aukera ematen du eta guzti hau DENBORA ERREALEAN. Hau da, Writelyn kide batek egindako aldaketak antzemateko lehenik gorde egin behar dituzu; kasu honetan kolaboratzaile bakoitzak egindako aldaketak bat-batean ikusten dira. Benetako elkarlan sentsazio hau areagotzeko oraindik, aplikazioak txat bat ere eskaintzen du, partaideen artean iritziak partekatzeko irudian aldaketak egiten diren heinean. Atzo gauen probatu genuen eta benetan harri eta zur geratu ginen zenolako interaktibitatea lortzen zen ikusi genuenean.

Irudiak konpartitzeko balio duela esan dut hasieran baina ondo zehaztu beharko genuke zein “irudi motataz” hitz egiten ari garen:

  • Orri zuri bat: aukera dago, arbel interaktibo baten modura, orri zuri bat konpartitzeko. Tresna barrako aukera desberdinekin edozein irudi marraz daiteke. Interesgarria adibidez eskemak era konpartituan eratzeko.
  • Ordenadorearen “pantailazo” bat: zure ordenadoreko pantailan ikusten duzuna kopiatzeko aukera ematen dizu eta ondoren konpartitzen ari zaren gunera igotzen du bere gainean behar diren aldaketak egiteko
  • Zure ekipoan duzun edozein irudi: arakatzaile txiki bat irekitzen da eta gordeta duzun edozein irudi igo dezakezu. Horretarako aplikazioak 10 Mb-eko disko zati bat ematen dizu igotako artxiboak gorde eta antolatu ahal izateko.
  • Online dituzun argazkiak: Yahoo! Photos, Kodak Gallery edota Flickr-en gordetako argazki edo irudiak partekatzeko aukera ematen du. Flickr-etik argazkiak pasatzeko nahikoa da zure kontuko datuak txertatzea eta automatikoki zure argazki guztiak agertuko zaizkizu nahi duzuna aukeratzeko.
  • Yahoo! Maps-eko mapa bat: hau bai aukera originala!. Yahoo! Maps-etan oinarrituriko mapen gainean aldaketak egin ditzakezu denbora errealean zure kolaboratzaileekin. Bote-prontoan ikasleekin erabiltzeko tresna interesgarria izan daitekeela iruditzen zait. Geografiako hainbat ariketa burutu daitezke honekin, adibidez. Zoritxarrez eskaintzen duten mapa EE.BBkoa bakarrik da. Ea laster ematen duten aukera mundu osoko mapak maneiatzeko.
  • PDF dokumentuak: oso interesgarria ere. Edozein pdf igo ondoren, nabigatzaile txiki bat agertzen da dokumentuan aurrera eta atzera egiteko. Edozein orriren gainean egin ditzakezu aldaketak; zure lantaldekoek berehala ikusiko dituzte aldaketak.
  • Flash artxiboak: atzo bertan swf bideo bat igo eta ikusten egon ginen elkarrekin.
  • Office documentuak: Word, Excel edo Powerpoint dokumentuak ere igo daitezke (beti, noski, irudi modura kargatzen ditu, hau da, ezin da testua editatu) bertan edonorrek bere ekarpenak gehitu ditzakelarik. Zoritxarrez oraindik ez dugu lortu doc eta ppt artxiboak ondo bisualizatzea. Aplikazioa oraindik beta fasean dago, beraz, badute zer hobetzeko oraindik.
  • Google bilaketak: Google Shared Search delakoaren bitartez bilaketak egin daitezke hauen emaitzak une berean lankide guztiek ikusi ahal izango dutelarik. Emaitzak markatu daitezke eta hauen gainean klik eginez webgunea irekiko da zure nabigatzailean.

Ikusten duzuen bezala izugarrizko aukerak eskaintzen ditu lankideekin partekatzeko edota ikasleekin erabiltzeko. Honen inguruan ere badu zerbait bitxia: Writelyrekin gertatzen den bezala zure kolaboratzaileak emailez gonbidatu ditzakezu baina ordenadore gelan zure ikasleekin partekatu nahi izango bazenu beste aukera bat daukazu: “meeting” bat sortzen duzun bakoitzeko honek ID klabe bat hartzen du automatikoki. Klabe hau zure ikasleei eman eta webgunearen atarian dagokion gelaxkan sartuz zure dokumentuak partekatzeko aukera ematen diezu. Seguru Magic eta Sei dagoeneko buruari bueltaka ari direla tresna hau gure ikasleekin nola erabil daiteken pentsatuz. Probak egingo ditugu eta kontatuko dizuegu zertan joan den dena.

Guk Firefox eta Explorer-en probatu dugu eta nahiz eta bietan nahiko ondo moldatu, onartu beharra daukagu oraindik Firefox-en tresna batzuk ez dutela erabat ondo funtzionatzen. Lastima!. Akats txiki honengatik izango ez balitz, 10etik gertu dagoen aplikazio baten aurrean egongo ginatekeela esango genuke.

Songbird, opensource-ean oinarritutako iTunes-en aurkari berria

Pasa den ostiral goizean, nire azken feed-ak irakurten ari nintzela, Prospektibako artikulu interesgarri bat irakurri nuen “social bookmarking“-a musika mundura ere heldu dela azaltzen zuena. Bukatutakoan, nire postontzian JBurgoak ostegun arratsaldean bidalitako mezu bat nuela konturatu nintzen. Bere betiko tonu txistosoan (mundialak zure korreoak, Javi!) Songbird delako aplikazio baten berri ematen zidan. Hasiera batean ez banuen oso garbi ere aplikazioaren muina zein zen, inbestigazio lan txiki baten ondoren Enekok bere artikuluan txertatzeko moduko beste aplikazio baten aurrean egon gaitezkeela pentsatzen dut. Ea zuei zer iruditzen zaizuen.

  • Zer da Songbird?
  • Songbird aplikazioaren webgunean irakur daitekeen bezala:

    “Songbird is a complete desktop media player or “jukebox” with a uniquely open approach to Internet digital media network services.”

    Beraz, eMusic, Last.fm, Odeo, iTunes… webguneekin gertatzen den bezala “digital media” baliabideak kudeatzen dituen beste leku bat da.

  • Teknikoki zertan oinarritzen da?
  • XUL hizkuntzan garatutako opensource aplikazioa da. Beraz, Mozilla Foundation-ek sortutako Firefox nabigatzailearen plataforma berean eraikitako web erreproduzitzaile bat da. Ondorioz, Windows, MacOS eta Linuxpean erabili daitekeen opensource aplikazioa da. Probatu nahi duenak hemendik jaitsi dezake. Pioneers Of The Inevitable (a ze izen ponpoxoa! :mrgreen: ) garatzaile taldearen ardura izan da aplikazio hau aurrera ateratzea, bere atzean Rob Lord aurkitzen delarik (hona hemen Boing Boing blogean berarekin egindako elkarrizketa bat), Winamp erreproduzitzaile ospetsuaren garatzaileetako bat. Duela gutxi kaleratu dute 0.1.1 bertsioa eta badirudi oraindik ez dela erabat egonkorra (akats batzuk omen ditu oraindik).

  • Eta zer da, bada, Songbird-ek eskaintzen duena?
  • Audio formatu desberdin mordo bat erreproduzitzen ditu: MPEG Audio (.mpga), MPEG Layer 3 (.mp3), MP4 Audio (.mp4a), Ogg Vorbis, Speex, AAC, WMA, FLAC, LPCM, ADPCM eta AMR. Azken bertsioan, FLAC eta WAv formatuekin bateragarria bihurtu dute.
    Tresna eleanitza: hizkuntza ugaritan konfigura daiteke
    Audioa inportatu eta diskoak grabatzen ditu: Cdak ripeatu edota gure CD edo DVD propioak sor ditzake
    Theme eta pluginak gehitzeko aukera: une honetan bi theme daude bakarrik eskuragarri eta pluginik bat ere ez.

  • Askok eskaintzen dute hori guztia. Ez al dago besterik?
  • Ba bai. Bere ezaugarririk garrantzitsuena zera da: gure disko gogorreko musika bilatu, erreproduzitu eta zerrendatu dezakeen bezala, gauza bera burutu dezake web-ean aurkitzen duen guztiarekin. Hau da, web osoa arakatzen du (”URL Slurper” arakatzaileari esker) irrati, podcast, online dagoen edozein musika edo bideo artxibo… bilatuz, erreproduzituz eta, gainera, zerrendatuz. Hori gutxi balitz, aplikazioa RealNetworks Rhapsody edota Yahoo!-ren musika dendekin bateragarria da.

  • Eta zergatik da bada iTunes-en aurkaria?
  • Songbird -en atzean dagoen filosofia iTunes-en guztiz kontrakoa delako. Songbird-ek sarean dagoen edozein audio edo bideo ekoizpen bilatzen ditu zuretzako, izan ere sakabanatuta dauden baliabide guzti horiek zure ekipoan zentralizatzen ditu. iTunes-ek berriz kontrakoa egiten du. “DRMatutako” materiala ondo babestutako denda batetik mundu osora zabaltzen du iTunes-ek bere musika, noski, honen truk xoxa batzuk ordaindu ondoren, noski. Songbird-ekin audio eta bideoa, jatorrian eros daiteke, materiala bera sortu dutenei, inongo bitartekaririk gabe. Songbird-ekin musika edo bideoen merkatua liberalizatu daiteke bitartekariak ekidituz.

Denbora pixka bat eman beharko diogu horrelako aplikazioei baina “Musikaren Firefox“-a bezala ezagutzen hasita dagoen aplikazio honek arrakasta handia eduki dezakeela iruditzen zait. Laster ikusiko dugu.

Harremanetarako formulario berria

jotformAspalditik genbiltzan gure irakurleekin harremanetan jartzeko dohaineko formulario baten bila. Formularioa sortzea, berez, erraza da; leku askotan topa daitezke formularioak sortzeko gidak. Arazoa bestelakoa da; mila buelta eman ondoren ez genuen lortzen formularioen erregistroen jarraipena egitea, alegia, norbait gurekin harremanetan jarri nahi izanez gero nola gureganatu datu horiek eta ondoren hauen jarraipena egitea (kontutan izanik Blogsomek eskaintzen duen hosting-a dohainekoa dela eta ezinezkoa dela testu eta argazkiak ez ezik beste inolako artxiborik igotzea).

Baina IKTeroetan badugu mutur-fina duen sabueso horietako bat, sare osoa goitik behera arakatzen duen horietakoa; nola esango genuke…..uhmmmmm…. gure “del.icio.us partikularra” :mrgreen: . Atzo bertan Magic-ek Jotform izeneko webgune batekin jo zuen.

Jotform formularioak sortu eta kudeatzeko tresna eraginkorra da. Formularioak di-da batean sortzen dira. Aplikazioa %100 AJAX-en egina dago, ez duzu kode lerro bat ere sartu beharrik, dena era oso bisualean burutzen da. Formulario baten ohiko eremuak eskaintzen dizkizu (formularioan bertan artxiboak eransteko aukera eta guzti ematen du). Behin gustukoa duzun formularioa prestatu ondoren HTML kodea kopiatu dezakezu eta zure webgunean txertatu. Listo!

Norbaitek formularioa betetzen duenean ziztu batean jasotzen duzu honen berri Jotform-en aurretik eman duzun helbide elektronikoan. Jasotako mezuan atal bakoitzean ipinitako informazio osoa jasotzen duzu. Webgunera sartuz gero formulario bakoitzeko informe zabal bat duzu web formatuan. Nahi izanez gero Excel, CSV edo beste formatu desberdinetara esportatu ditzakezu datu guztiak ondoren informeak sortu ahal izateko.

Laburtuz, web 2.0-ren filosofiaren barnean koka daitekeen beste aplikazio berri honekin kanpoko kodea onartzen duen edozein blogetan zure formularioa pertsonala txertatu dezakezu oso modu errazean. Proba ezazu!

Zuen iradokizunen zain geratzen gara :wink:

Ah!!! Ahaztu baino lehen!. Hainbeste denbora horrelako zerbaiten bila ibili ondoren atzo bertan topatu genuen The Form Assembly aplikazioa, hau ere formularioak online sortzeko tresna izanik. Ez dugu probatu oraindik, baino lehen bistazoan Jotform baino konplikatuxeagoa ematen du.

Microsoft Shared Computer Toolkit

Microsoft Shared Computer ToolkitNahiz eta albiste honen berri gaur izan esan beharra daukat sorpresa handia jaso dudala konturatu naizenean del.icio.us-en toolkit honen berri jada pasa den urtearen ekainetik aurki zitekeela. Nahiz eta erdarazko bertsioa duela gutxi kaleratu, badirudi aplikazio honen ingelesezko bertsioa aspalditik zegoela eskuragarri. Beraz, ziurrenik zuetako askok Microsoft-ek eskaintzen duen dohaineko tresna multzo honen berri izango duzue jada. Halere hona hemen hiruzpalau ezaugarri interesgarri.

Aplikazio sorta honen bitartez ordenagailuak erabiltzaile askorekin partekatu behar den lekuetan (hala nola, ikastola, liburutegi, ziberkafe… ), hauek era egokian konfiguratu, babestu eta mantendu daitezke bestelakorik gabe. Microsoft Shared Computer Toolkit Windows Xp duten ekipoetan erabiltzeko optimizatuta dago soilik eta hemendik jaitsi dezakezue. Hori bai, artxiboa deskargatu ahal izateko lehenik eta behin Windows-eko lizentzia ofizialaren jabe zaretela egiaztatzen du. Horretarako “Windows Genuine Advantage” delako plugina instalatu beharko duzue eta, ondoren, duzuen lizentzia ofiziala dela egiaztatuko du. Hala bada aplikazioa arazorik gabe deskargatu ahal izango duzue; bestela imaginazioari eman beharko diozue :mrgreen:

Toolkit honen abantaila nagusienak ondorengoak dira:

  • Windows-peko diskoen babeslea: Windows-eko partizioan erabiltzaileek egiten dituzten aldaketen jarraipena egiten du; birusak, spyware edota sistemako artxiboetan egindako aldaketak monitorizatzen ditu. Ordenagailua berrabiarazterakoan, aldaketa hauek ezabatzen dira eta diskoa bere jatorrizko egoerara bueltatzen da. Halere, sistemaren edota antibirus korporatiboaren eguneratzeak mantentzeko konfigura daiteke ere. Beste edozein karpetan ere aldaketak mantendu nahi badira tresnak horretarako ere aukera ematen du.
  • Erabiltzaileen baimenen murrizketa: erregistroa ikutu gabe edota talde direktibarik zehaztu gabe, erabiltzaileen baimen lokalak murrizteko aukera ere ematen du. Hauen artean:
    – Erabiltzaile kategoria bakoitzeko idazmahai pertsonalizatua (bat HHko ikasleentzat, beste bat LHkoentzat eta beste bat DBH-DBHOkoentzat, adibidez)
    – Sistemaren hainbat gune delikatuetarako sarbidea debekatzen du, hala nola, kontrol panela edota erregistroaren editorea.
    – Datu unitate baterako sarbidea galaraztea
    – Aurretik instalatu ez den softwarea erabiltzeko aukera ezabatzen du.
    – Ikasle bakoitzak saioa abiarazten duen bakoitzean bere profilaren eguneraketa blokeatzen du.
    – Aukera ematen du ere ikasle bakoitzaren saioari tenporizadore bat atxikitzeko; aurretik finkatutako denbora muga pasaz gero saioa automatikoki ixten da.
  • Profilen administratzailea: Baldin eta C unitatea datuen aldaketekiko babestuta badago erabiltzaile kontu bat sortu daiteke D unitatean adibidez. Horrela irakasle baten profila gune honetan gorde daiteke, berak C unitatean egindako aldaketa guztiak ezabatu gabe mantendu daitezkeelarik.
  • Irisgarritasuna: Windows-ek eskaintzen dituen abantaila guztiak erabiltzeko aukera ematen du: teklatua pantailan jar daiteke, letra tamaina handiak… arazorik gabe erabil daitezke.
  • Komando lerroko tresnak: eginkizun zehatzagoak garatzeko aukera ematen du, hala nola, programa jakin bat abiaraz daiteke ekipoarekin batera, administratzaile kontuak desagertaraz daitezke ongo-etorriko pantailatik…

Bukatzeko adierazi behar da Windows Server-eko Active Directory-rekin uztartzeko aukera ere ematen duela.

Duela urte batzuk gure ikastolan Custodius txartelak erabili genituen garaiak gogoratu dizkit. Oso esperientzia ona izan nuen txartel hauekin (aurrean aipatutako eginkizun berdinak burutzen zituen baina hardwarean oinarriturik); halere ekipoak Windows Xp-era eguneratu genituen eta ondorioz txartel guztiak kutxatxo batean gorde behar izan genituen. Produktua primerakoa izan arren ezin esan gauza bera enpresari buruz. “Publicidad engaƱosa” egiteaz gain bezeroekiko atentzioa oso eskasa izan zela adierazi beharrean nago. Jaso dezatela lerro hauetatik nire gaitzespenik handiena.

Beraz, ikastetxe batetako sare administrari lana burutzen baduzu, jakinda zenbat burukomin izaten ditugun gure ikasleen arduragabekeriengatik, infogeletan Microsoft Shared Computer Toolkit instalatzea gomandagarria izango zaizula iruditzen zait. Guk ikasturte amaieran, ekipoen eguneraketa egitea tokatzen zaigunean, probatuko dugu. Esango dizuegu nola joan diren gure esperimentuak.