Etsaia gure artean?

Erantzuna: bai, zuek zarete etsaiak.

Gaur goziean Enpresa Digitalaren gunean albiste hori irakurri dudanean eta sarreran hau azpimarratuta ikustean,

EHIGEk —Euskal Eskola Publikoko Guraso Elkarteen Konfederazioak—, Euskaltel Fundazioak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak “Familia, telebista eta Internet” izeneko CDa eta gida aurkeztu dute. Proiektu horren helburua da familien eta hezkuntza-komunitatearen inplikazioa lortzea Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologien aurrean erabilera segurua eta kritikoa susta dezaten eta haurrak baloreetan hezi ditzaten.

berehala joan naiz albisteak aipatzen duen webgunera, oso gai interesgarria iruditu baitzait. Bertan sartu eta Gurasoentzako gida (271 Kb) aurkitu dut. Ia negargura jarri zait. Telebistari buruz bertan esaten denarekin ez naiz sartuko orain, baina Internet-en inguruan diotena nazkagarria iruditu zait. Betikoa, Internet munduko bekatu guztiekin lotzen dituzten topiko sorta, besterik ez. Hori bai, sarreran, aurpegia zuritzeko, honelako aipamen bat egiten dute:

Interneten alderdi positibo eta onuragarriak asko badira ere, baditu ezagutu beharreko zenbait arrisku ere.

Itzela!!! Horixe da gida horretan egiten den aipamen baikor bakarra.

Jarraian, etengabeko arriskuen zerrenda paregabea (EEBBetako Alderdi Republikanoaren eskuin muturrekoek edo Batikanoak berak inongo arazorik gabe sinatuko luketen manifestua):

  • Interneten dabiltzan adingabekoek haur-pornografiarekin, indarkeriarekin edo arrazakeriarekin lotutako irudiak eta testuak ikus ditzakete erraz asko.
  • Sexu- edo bortxa-material ezegokia erakusten da, eta gehienetan P2P sareetatik dator material hori, fitxategiak partekatzen dituzten erabiltzaileetatik.
  • …drogak erabiltzera, ekintza erasotzaileak gauzatzera edo erakunde sektarioetan sartzera bultzatu ditzakete.
  • Jabetza Intelektualaren Legeak babestutako P2P sareetatik fitxategiak deskargatzeko aukera izaten dute. Ondorioz, legez kontrako ekintza bat gauzatzen ariko lirateke.
  • Internetekiko mendekotasun-arazoak sor daitezke, eta horrek ondorio psikologikoak eta gizartean ez egokitzea eta bakartzea ekar dezake.
  • …“12 urteko neskatoa” dela dioena 40 urteko pederasta izan daiteke.
  • …asko piratak dira, eta, agertzen diren leihoetan (pop-up-ak), batez ere, pornografiako iragarkiak agertzen dira.

Laburtuta: INTERNET=PEDERASTA=PORNOGRAFIA=BIRUSAK=DELITUA

Jarraian, aholkuen txanda iristen da. Baina hori guztia irakurri eta gero, zein guraso ausartuko da bere seme-alabei Interneten ibiltzen uzten? Nork egin du gida hau? Zergatik ez dute Internet bi adar, isats eta sarde batekin irudikatzen? Opus Dei honen guztiaren atzean ez al da egongo?…

Nik oso garbi daukat aipaturiko arriskuak egon badaudela, baina zergatik ez da gauza bera esaten egunkariaz edo telebistaz? Atzo bertan, Israelgo kaleetan gertatutako hilketa bat ikusi ahal izan genuen albistegi guztietan eta ordu guztietan. Hori ez al da arriskutsua?

Zergatik lotzen da erabilera kritikoa arriskuekin? Eta kritikotasun hori ohiko hedabideetako informatiboetan ematen den informazioarekin lotzen hasiko bagina? Eta testu liburu batzuetan agertzen diren hainbat astakeriekin?

Euskaltelen eskua ere agerian gelditzen da P2P sareen kontra esaten dituzten gezurrekin. Espainiako Jabetza Intelektualaren Legeak zehazten duenez, “kontsumitzaileak copyright lizentzia duen edozein obra kopia dezake, erabilera pribaturako baldin bada”. Halaber, kopiaren egileak, “hura komertzializatzen duenean soilik egingo du arau-hauste zibila”. Beraz, fiskaltzaren arabera, erabiltzaileek Internetetik deskargatutako artxiboak irabazi asmorik gabe trukatzen dituztenean, ez dira legea urratzen ari. (Azken paragrafo hau Sareko Argiatik hartuta) Baten batek hori egiaztatu nahi badu, Estatuko Fiskaltzak argitaratutako zirkularra (PDF) irakur dezala.

Pop-Up, birusak… Zer da hori? Software askea zer den aipatu ere ez. Nire Ubuntu antibirusik gabe dabil eta ez dut inongo arazorik izan eta nire Firefox-en leihatila madarikatu horiek ez dira inon agertzen. Arazoa ez da Internet, erabiltzen duzuen software pribatiboa, baizik. Gomendioetan ez legoke gaizki software askearen aldeko aipamen bat, ezta?

Baina ni, irakasle naizen aldetik, oso kezkatuta gelditu naiz dokumentu honen atzean Euskal Eskola Publikoko Guraso Elkarteen Konfederazioa eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saila daudela ikustean. Guraso horiek sinestarazi nahi al digute Eskola Publikako guraso gehienek Interneten arriskuak besterik ez dituztela ikusten? Akaso informazioa eskuratu, ezagutza sortu eta partekatu, lan kolaboratzailea burutu, komunikazioa areagotu, gizartean eragin, gazte sortzaile, kritiko eta parte-hartzaileak lortzeko duen ahalmenaz ez dira jabetzen? Ziur nago guraso gehienek aukera horiek ere ikusten dituztela eta horretarako inongo laguntzarik ez zaie ematen, alderantziz, intoxikatu besterik ez dituzte egiten. Eta Hezkuntza Sailak zer dio? Bat al datoz horrelako dokumentu partzial hau eta Hezkuntza Sailak askotan aipatzen dituen Interneten balore hezitzaileak? Zergatik ez da gida bat ekoizten gure gazteek Internetek eskaintzen dituen abantailaz jabetu eta etekina ateratzen ikas dezaten? Zergatik lotzen da Internet arriskuarekin eta ez abantailekin edo hezkuntzarekin? Edo, hobeto, arriskuak aipatuz (gezurrik ez) eta prebentzio neurriak proposatuz, zergatik ez gida bat Internetek eskaintzen dizkigun aukera zoragarriak aipatuz?

Nik uste dut Interneti buruz horrelako gauza txarrak besterik aipatzen ez direnean, sinesgarritasun guztia galtzeaz gain, botere faktikoek kontrola galtzeari dioten beldurra agerian uzten dutela, baina borroka hori badakite galduta dutela. Horrelako dokumentuak irakurtzen ditudanean, bere garaian, emakume sufragisten kontra esandakoa datorkit burura.

Zorionez, egun berean, Sustatuk Elgoibarko IMHkoek argitaratutako Interneten informazioa bilatzeko eta sindikatzeko teknikak eta Oinarrizko Segurtasuna Interneten bi gida bikain horien berri eman digu. Nik uste dut propio egin dutela aurreko albistea konpentsatzeko. Horiek bai informazio fidagarriak eta interesgarriak. Ea Hezkuntza Sailakoek eta EHIGEkoek gida horiek irakurtzen dituzten eta hurrengo baterako beste era bateko gida bat argitaratzen duten. Euskaltelekoentzat, gauza bat bakarrik: hobe duzue horrelakoak saihesten indar gehiago jartzea, zuen bezeroon dirua xahutzen, mamu faltsuak zabaltzea baino.

Guinness errekorra baieztatuta

Firefox nabigatzaile jaisteko ekimenak izandako arrakastaren berri eman genuen eta atzo nire postan baieztapenaren mezua jaso nuen:

¡Lo hemos conseguido!

Hemos conseguido un Récord Guinnes por el software más descargado en 24 horas. Con tu ayuda hemos llegado a 8,002,530 millones de descargas.

¡Ahora eres parte de un récord mundial y el orgulloso poseedor de la mejor versión de la historia de Firefox!

No olvides descargar tu certificado personal por ayudar a conseguir un Récord Guinness Mundial.

Dagoeneko, 29,838,815 aldiz jaitsi da nabigatzaile hau. Ea behingoagatik jendeak IE alde batera uzten duen eta Xuxen edo Euskalbar bezalako tresnak eskaintzen dituen nabigatzaile hau erabiltzen hasten den. Ez ahaztu euskarazko konfigurazioa burutzea oso inportantea baita nabigatzailearen hizkuntza lehenetsia euskara izatea.

Bat 66: teknologia berriak eta euskara

Bat 66Duela hilabete batzuk, BAT Soziolinguistika aldizkariko koordinatzaile den Lionel Jolyk aldizkariaren 66. zenbakian parte hartzeko gonbidapena luzatu zidan. Teknologia berriak eta euskara jorratzeko asmotan zebiltzan eta horren inguruan nire ikuspuntua, euskaljakintza egitasmoa orokorrean nahiz gelan praktikara eramandako lanketa zehatzen berri 30.000 karaktere inguruko txosten batean azaltzeko eskatu zidan.

Lanez gainezka nenbilen sasoi horretan, baina ezezkoa ezin eman eta idazteari ekin nion. Neurri horretako testu batek edozein aspertzeko adina idazteko ematen du, baina, bestalde, motz gelditzen zara ur sakonegietan sartu nahi izanez gero. Horrexegatik, iruditzen zait, lanketa bakoitzari buruz askoz ere xehetasun gehiago eman nezakeela, baina, aldi berean, egiten duguna ezagutzeko, pixka bat azaletik bada ere, baliagarri suerta daitekeelakoan nago. Horretaz gain, niri ondo etorri zait idaztea; izan ere, askotan, idatzi aurreko hausnarketak buruan ditugun ideiak txukundu eta antolatzera eramaten baikaitu.

Gauzak horrela, idatzitakoa bidali eta hortxe gelditu zen. Ez nuen hemen ipini BAT aldizkarikoek euren gunean sareratuko zutelakoan, baina atzo jolausek Garaigoikoa blogean Txerrak (mila esker zure hitzengatik) eta Luistxok idatzitakoa helarazi zidan eta, noski, hementxe doa nire ekarpena irakurri nahi duenarentzat.

Lionelek bidalitako alea eskuetan izan nuenean, artikulu interesgarriez (ez dut denak irakurtzeko astirik izan, baina oporrak gertu daude…) josita dagoela ohartu nintzen, euskara eta teknologia berrien munduan mugitzen garenontzat, behinik behin.. Ideia bat egiteko, hona hemen edukien aurkibidea. Arestian aipatu dudan bezala, Teknologia berriak eta euskara abiapuntu, aldizkaria 3 ataletan banatuta dago :

I. Egoeraren azterketa:

  • Euskara XXI. mendeko informazio eta komunikazio teknologietan, Andoni Sagarna
  • Euskarazko Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologiak (IKTak), Araceli Díaz de Lezana
  • Hizkuntza-teknologia Ixa taldean, euskararen erabilera errazteko eta sustatzeko aplikazioak, Iñaki Alegria, Xabier Artola, Arantza Diaz de Ilarraza eta Kepa Sarasola

II. Ikerketa lerroak

  • Hizkuntzaren tratamendu automatikoa euskararen irakaskuntzan, Itziar Aldabe, Bertol Arrieta, Arantza Diaz de Ilarraza, Montse Maritxalar, Lanire Niebla, Maite Oronoz eta Larraitz Uria
  • Begiratu bat corpus-baliabideei, Nerea Areta, Antton Gurrutxaga, Igor Leturia
  • Hizkuntzaren tratamendu automatikorako tresnak, Elena García Berasategi
  • Itzulpen automatikoa: aukerak, arazoak eta erronkak, Iñaki Alegria, Arantza Díaz de Ilarraza, Gorka Labaka, Mikel Lersundi, Kepa Sarasola
  • Euskara eta hizketa-teknologiak, Igor Odriozola, Inma Hernaez, Eva Navas

III. Aplikazioak eta azterketa teorikoak

  • Gazte hizkerak eta hizkera gazteak, Kike Amonarriz
  • Euskaljakintza: euskara eta teknologia berriak, Maite Goñi
  • “Ikasys”, norbere trebakuntza sistematikoaren bidez egiten den ikasketa, Maite Gomez Lete
  • Teknologia idazlearen lagun, Fernando Morillo
  • Katalanaren itzulpen automatikoa, Mikel L. Forcada

Read this document on Scribd: Euskara eta teknologia berriak: euskaljakintza